“Μπλε Φάλαινα” – Όσα πρέπει να γνωρίζεις, γράφει η Κοινωνιολόγος – Εγκληματολόγος – Ευτυχία Γανωτή.
“Μπλε Φάλαινα”: το επικίνδυνο αυτό φαινόμενο, έχει τις ρίζες του στην Ρωσία, όμως ραγδαία εξαπλώθηκε σε παγκόσμια εμβέλεια βρίσκοντας ανταπόκριση κυρίως σε νεαρά άτομα.
Ο λόγος γίνεται για ένα διαδικτυακό παιχνίδι στο οποίο οι συμμετέχοντες καλούνται να πραγματοποιήσουν διαφόρων ειδών δοκιμασίες. Στόχος είναι να αποδείξουν στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας πως διακατέχονται από θάρρος ως προς την πρόκληση που τους ανατίθεται και πως είναι ικανοί να «ανήκουν» στην εν λόγω ομάδα. Οι δοκιμασίες στις οποίες υποβάλλουν τους εαυτούς τους τα άτομα που συμμετέχουν, με τον χρόνο τείνουν να γίνονται ολοένα και πιο επικίνδυνα για το άτομο. Συχνά καταλήγοντας να στοιχίσουν ακόμη και την ίδια τη ζωή.
Όχι αδίκως, έχει χαρακτηριστεί ως παιχνίδι θανάτου, εφόσον είναι σχεδόν βέβαιο πως τα άτομα που λαμβάνουν μέρος σπάνια, είτε από καθυστερημένο έστω, φόβο για την σωματική τους ακεραιότητα ή εν μέσω απειλών από τους δημιουργούς του παιχνιδιού, θα εγκαταλείψουν τη συμμετοχή τους στο παιχνίδι.
Τι είναι η “Μπλε Φάλαινα”;
Τα χαρακτηριστικά
Το εθιστικό αυτό παιχνίδι βρίσκει υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο, κυρίως νεαρών ηλικιών και σε εφήβους.
Έχει τις βάσεις του σε μια στρατηγική που διαρκεί περίπου δύο μήνες με τελική εντολή την αυτοκτονία του συμμετέχοντα ως απόδειξη θάρρους. Ακόμη και αν ένα άτομο από περιέργεια δοκιμάσει τη συμμετοχή του, γρήγορα εθίζεται και βρίσκεται εγκλωβισμένο στους κανόνες του παιχνιδιού, οδηγούμενο σε έναν μονόδρομο ακούσιας πολλές φορές συμμετοχής.
Συχνά, ο συμμετέχων αν επιδιώξει να αποχωρήσει από το φονικό αυτό παιχνίδι, δέχεται σκληρή βία, ψυχολογικό πόλεμο και απειλές εξαναγκαζόμενο να συνεχίσει ακολουθώντας τις επιταγές του παιχνιδιού που δίνονται από τους “masters” και σε συγκεκριμένους ιστοτόπους.
Κάθε φορά που κάποιος δοκιμαζόμενος μέσω φωτογραφιών και βίντεο αποδείξει πως κατέκτησε τον στόχο που του έχει ανατεθεί κερδίζει πόντους ως επιβράβευση και μέσο παρότρυνσης για την συνέχεια.
Για κάθε εκδήλωση ενδιαφέροντος προς το παιχνίδι, ζητούνται εξ΄αρχής όλα τα στοιχεία του ατόμου που προσπαθεί να συμμετάσχει στη διαδικασία. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε βάρος του ατόμου μελλοντικά, εάν αυτό προσπαθήσει να ακυρώσει την συμμετοχή του.
Οι δοκιμασίες ξεκινούν με απλά βήματα, στην πορεία όμως το παιχνίδι κλιμακώνεται δίχως επιστροφή, γίνεται ολοένα και πιο επικίνδυνο για την ζωή. Η προτροπή των νέων να κοιμούνται ελάχιστα, να μην επιτρέπουν την είσοδο τρίτων στον προσωπικό τους χώρο, να καταναλώνουν ελάχιστη τροφή ή να ενδίδουν σε επιβλαβείς για την υγεία συνήθειες, είναι μερικές όψης αυτού του παρανοϊκού παιχνιδιού.
Η χάραξη μιας φάλαινας σε κάποιο σημείο του σώματος του συμμετέχοντα με ξυράφι, αποτελεί ακόμη ένα χαρακτηριστικό του παιχνιδιού, σαν «σφραγίδα συμμετοχής», αλλά και ως ποσοστό επιτυχίας και εκτέλεσης των ζητούμενων στόχων από τους επιτήδειους.
Η γονική επαγρύπνηση
Σε κάθε περίπτωση, τα συναισθήματα των ανθρώπων ειδικά κατά τις ευαίσθητες ηλικίες της εφηβείας, είναι αυτά που χρωματίζουν τη ζωή. Κάθε άτομο έχει ανάγκη να βιώνει την αποδοχή, την κατανόηση και την στήριξη του περίγυρού του προκειμένου να νιώθει συναισθηματική ασφάλεια και να καταφέρνει να εξελίσσεται και να αλληλεπιδρά στα πλαίσια μιας οργανωμένης κοινωνίας.
Εφηβεία και Ενσυναίσθηση
Στη δύσκολη φάση της εφηβείας, οι γονείς αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της εξελικτικής πορείας των παιδιών τους. Οι γονείς θα πρέπει σε κάθε στάδιο της ζωής να διατηρούν ουσιαστική επικοινωνία με τους νέους. Να στηρίζονται στην αποδοχή και την ενσυναίσθηση για την οποία έχει γίνει εκτενής διάλογος. Η ενσυναίσθηση σηματοδοτεί την κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης την οποία βιώνει ένα άτομο, τις επιθυμίες και τους λόγους που υιοθέτει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά κατά περίπτωση, αποδεχόμενοι την διαφορετικότητα μεταξύ των ανθρώπων. Αποτελεί λοιπόν μια διαφορετική και εξαιρετικά ωφέλιμη μορφή επικοινωνίας που προασπίζεται την αμοιβαία εμπιστοσύνη και αισθήματα ασφαλούς σύνδεσης ανάμεσα στους γονείς και τους εφήβους.
Συναισθηματική αποδοχή
Η επικοινωνία προσωπικών εμπειριών από πλευράς των γονέων είναι εξίσου σπουδαία. Με τον τρόπο αυτό, οι νέοι θα εισπράξουν πως η απόσταση που τους χωρίζει από τους γεννήτορες τους δεν είναι πραγματικά τόσο μεγάλη. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο προς κάθε μεριά πως κάθε συναίσθημα θα πρέπει να είναι αποδεκτό. Διότι, η ανθρώπινη φύση επιτάσσει τα άτομα να βιώνουν τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά συναισθήματα. Ωστόσο, αυτό που κάνει τη διαφορά είναι ο τρόπος που τα αντιμετωπίζουμε. Αν άλλωστε δεν υπήρχε η λύπη δεν θα αισθανόμασταν τη χαρά. Είναι απολύτως ασφαλές όλοι να νιώθουμε φόβο, ντροπή, μοναξιά, λύπη, ευχαρίστηση και ευτυχία και είναι ζωτικής σημασίας αυτά τα συναισθήματα να εκδηλώνονται. Η ενδοσκόπηση και ο διάλογος με τον εαυτό μας συχνά αποτελεί διέξοδο σε αρνητικές καταστάσεις, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να μένουμε κάποιες φορές μόνοι και αυτό είναι απολύτως σεβαστό και ανθρώπινο.
Αλλαγές στη συμπεριφορά
Επιπλέον, θα ήταν καταλυτική η παρατήρηση συμπεριφορών των ανηλίκων και εφόσον εντοπιστεί κάποια αλλαγή που να ανησυχεί την οικογένεια όπως η μειωμένη συμμετοχή σε δραστηριότητες που μέχρι πρότινος άρεσαν στον ανήλικο, αυξημένες σχολικές απουσίες και μειωμένες επιδόσεις, άρνηση πρόσληψης τροφής, ανήσυχος ύπνος, απότομος τρόπος ομιλίας, χρήση ουσιών ή χαπιών, τότε η παρέμβαση θα πρέπει να είναι άμεση και δραστική πριν συμβεί το μοιραίο.
Η ενημέρωση για το τι επικρατεί στο ίντερνετ και για τους κινδύνους που ελλοχεύουν είναι εξαιρετικής σημασίας τόσο για τους νέους όσο και για τους μεγαλύτερους.
Μην ξεχνάτε να παραμένετε ενεργοί με κάθε τρόπο στη ζωή των παιδιών σας. Να οργανώνετε κοινές δράσεις, εκδρομές και τη συμμετοχή σας σε χόμπι που αρέσουν και στις δυο πλευρές ενισχύοντας τους συναισθηματικούς σας δεσμούς. Και φυσικά μην παραλείπετε να ζητάτε βοήθεια από ειδικούς. Εκείνοι μπορούν να σας συνδράμουν αν αισθάνεστε πως δεν μπορείτε να αντεπεξέλθετε σε κάποια περίπτωση.
