“Αδυνάτισες”: δεν είναι κοπλιμέντο- Κωνσταντίνα Κατσανά

adinatises-katsana

3 λόγοι για να ΜΗΝ κάνεις κομπλιμέντο σε κάποιον που έχασε βάρος – γράφει η Κωνσταντίνα Κατσανά

«Αδυνάτισες;»

Αυτή η απλή ερώτηση μπορεί να θεωρηθεί στις μέρες μας το υπέρτατο κομπλιμέντο που μπορεί να δεχθεί κάποιος, το οποίο δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο! Ό,τι κι αν έχεις καταφέρει στη ζωή σου -όσο σημαντικό κι αν είναι αυτό- δεν μπορεί να είναι πιο σημαντικό από το να χάσεις βάρος.

Μπορείς να αναγνωρίσεις το παράλογο;

Η αλήθεια είναι πως ζούμε σε ένα περιβάλλον εντελώς τοξικό όσον αφορά στη σχέση που διαμορφώνουμε με το φαγητό και το σώμα μας. Αυτό, δημιουργείται και ενισχύεται από την προώθηση διαστρεβλωμένων αντιλήψεων και πεποιθήσεων που έχουν φτάσει να θεωρούνται αυτονόητες και φυσιολογικές.

Πάμε να δούμε, λοιπόν, 3 από τους κυριότερους λόγους για τους οποίους θα ήταν πολύ πιο ωφέλιμο -κυριολεκτικά για όλους- το να αποφεύγεις τα θετικά σχόλια και τους επαίνους όταν κάποιος φαίνεται να έχει χάσει βάρος.

1. Δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι το να είσαι «πιο αδύνατος» είναι πάντα «καλύτερο».

Δε χρειάζεται να ψάξεις πολύ μακριά για να καταλάβεις πως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης (facebook, instagram) ενισχύουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους την εντύπωση ότι η απώλεια βάρους σού ανοίγει διάπλατα την πόρτα για μία ολοκαίνουρια και υπέροχη ζωή. Και όλα αυτά γιατί; Επειδή απλώς το σώμα σου ζυγίζει λιγότερα κιλά και χωράς σε μικρότερα μεγέθη ρούχων; Πραγματικά, βγάζει κάποιο νόημα;

Το να προσπαθεί κάποιος να φτάσει σε ένα βάρος, το οποίο το σώμα του δεν μπορεί να υποστηρίξει, είναι πολύ συχνά η αρχική αιτία που οδηγεί ένα άτομο στο φαύλο κύκλο των διαιτών (παραπομπή σε άρθρο του «Γιατί ΔΕ λειτουργούν οι δίαιτες»). Και από εκεί και έπειτα -πίστεψέ με- ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα που μπορεί να διαρκέσει η ψευδής αίσθηση χαράς και ικανοποίησης, στη συνέχεια θα δώσει τη σειρά της στην απογοήτευση, τις τύψεις και ένα μόνιμο αίσθημα αποτυχίας και ανικανοποίητου.

Πολύ απλά κάθε ένας από εμάς έχει το δικό του γενετικό αποτύπωμα από τη Μητέρα Φύση, ακριβώς όπως ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά μας. Δεν υπάρχει πιο όμορφη και απελευθερωτική αίσθηση από το να αποδεχτείς αυτό που είσαι και να ζήσεις μία αυθεντική ζωή, κάνοντας τις επιλογές που σε εκφράζουν πραγματικά και σου δίνουν χαρά. Όσο τιμωρείς το σώμα σου, επειδή δε μοιάζει με αυτό που προβάλλουν σαν «ιδανικό», τόσο η ψυχική σου ηρεμία θα κλονίζεται και θα σου κλέβει την πολύτιμη ενέργειά σου για να απολαμβάνεις όλα όσα σε ευχαριστούν.

2. Μπορεί να πυροδοτήσεις ή να ενισχύσεις μία διαταραγμένη σχέση με το φαγητό.

Έχεις σκεφτεί ποτέ πως το άτομο που μπορεί να επαινέσεις, επειδή έχασε κιλά, είναι πολύ πιθανό να έχει υιοθετήσει έναν τελείως ανορθόδοξο και δυνητικά επικίνδυνο τρόπο απώλειας βάρους; Ή ότι μπορεί να έχει μία διαταραγμένη και εμμονική σχέση τόσο με το φαγητό όσο και με το σώμα του; Ή ακόμη και να υποφέρει από κάποια διατροφική διαταραχή; Δυστυχώς όλα αυτά τα σενάρια που μόλις σου ανέφερα δεν αποτελούν εξαιρέσεις στον κανόνα.

Σκέψου, λοιπόν, πόσο επιζήμιο μπορεί να είναι ένα τέτοιο, φαινομενικά αβλαβές κομπλιμέντο για μία κοπέλα που καθημερινά υποφέρει αντικρίζοντας τον εαυτό της στον καθρέφτη, αισθάνεται συνεχώς ανησυχία για το τι «πρέπει» να φάει και να μη φάει και έχει ταυτίσει την αξία της με το νούμερο στη ζυγαριά και την περιφέρεια της μέσης της. Πώς θα μπορέσει αυτή η κοπέλα να αναγνωρίσει πως αυτό που βιώνει δεν είναι μία φυσιολογική κατάσταση και να αναζητήσει τη βοήθεια που δικαιούται, όταν όλοι την επαινούν για το «κατόρθωμα» της; Συγχαίροντας ένα άτομο που έχασε κιλά εξαιτίας της διαταραγμένης σχέσης του με το φαγητό, είναι σαν να το ενθαρρύνεις. Να το ενθαρρύνεις να συνεχίσει να λιμοκτονεί. Έτσι, φοβάται πως αν επιλέξει να θεραπεύσει τη σχέση του με το φαγητό, τα κομπλιμέντα θα πάψουν να υπάρχουν. (Και τότε…;)

*Μικρή, αλλά σημαντική υποσημείωση: Οι περισσότεροι νομίζουν ότι ένα άτομο που υποφέρει από κάποια διατροφική διαταραχή «κάνει μπαμ». Στην πραγματικότητα, όμως, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Τα άτομα με διατροφικές διαταραχές δεν έχουν όλα μία συγκεκριμένη όψη, την οποία αναγνωρίζεις από χιλιόμετρα. Μπορεί να υπάρχουν σε όλα τα διαφορετικά σχήματα και μεγέθη σώματος. Γι’ αυτό και οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τον τρόπο που εκφραζόμαστε για τόσο ευαίσθητα θέματα, όπως το φαγητό και η εμφάνιση του σώματος.

3. Δεν ξέρεις τι περνάει κάποιος!

Η απώλεια βάρους πολλές φορές είναι το σύμπτωμα από κάποια σοβαρή σωματική ή ψυχική ασθένεια (καρκίνος, κατάθλιψη κ.ά). Επίσης μπορεί να παρατηρηθεί σε όσα άτομα βιώνουν έντονο στρες. Μπορεί να υπάρχει κάποιο θλιβερό γεγονός στη ζωή τους, όπως διαζύγιο, θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου, απώλεια εργασίας. Έχεις αναλογιστεί ποτέ πώς μπορεί να αισθάνεται ένα άτομο που μόλις έλαβε τη διάγνωσή του από το γιατρό; Ή ο πατέρας του βρίσκεται στο νοσοκομείο και μόλις συναντήσει κάποιον στο δρόμο αυτός τον επιβραβεύει που έχασε βάρος;

Σημαντικό! ->Η απώλεια βάρους ΔΕΝ ισοδυναμεί με καλύτερη υγεία.

Δεν μπορείς να κρίνεις την κατάσταση υγείας ενός ατόμου απλώς από την εμφάνισή του και από το πόσο ζυγίζει. Δυστυχώς, το στίγμα του βάρους είναι η πιο συχνή μορφή κοινωνικού ρατσισμού που κάνει διακρίσεις ανάλογα το βάρος ενός ατόμου. Έχει εισχωρήσει βαθιά μέσα στην κουλτούρα μας. Δυστυχώς, οι κυρίαρχοι εκπρόσωποί του είναι άτομα κύρους, όπως οι γιατροί, οι δάσκαλοι και η οικογένεια. Η διάκριση βάσει βάρους αυξάνει την πιθανότητα για τη λεγόμενη δυσαρέσκεια σώματος. Αυτή, αποτελεί κυρίαρχο παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών. Επίσης, επιδεινώνει τη συνολική υγεία ενός ατόμου (ψυχική, σωματική, πνευματική) με πολλούς διαφορετικούς και καθοριστικούς τρόπους.

«Μήνυμα» για το Σπίτι

Καταλαβαίνω πως μπορεί να θέλεις να κάνεις ένα όμορφο κομπλιμέντο σε κάποιον άνθρωπο που αγαπάς ή γενικότερα να είσαι ευγενικός και να μοιράζεις απλόχερα χαμόγελα στους γύρω σου. Θυμήσου, όμως, πως το να επαινέσεις έναν άνθρωπο επειδή έχασε βάρος μπορεί να:

  • βλάψει σοβαρά τη σχέση του με το φαγητό (ή να την επιδεινώσει ακόμη περισσότερο)
  • τον κάνει να πιστέψει ότι η αξία του σχετίζεται με το βάρος του (άρα πριν άξιζε λιγότερο; εάν ξαναπάρει τα κιλά που έχασε τι θα συμβεί με την αξία του;),
  • είναι μία πολύ άβολη στιγμή, καθώς το άτομο μπορεί να υποφέρει από κάποια κατάσταση που ταλαιπωρεί τη σωματική ή/και την ψυχική του υγεία,
  • βιώνει θλίψη ή μία πολύ άσχημη περίοδο της ζωής του και η απώλεια βάρους να έχει επέλθει λόγω της απουσίας όρεξης για φαγητό (εξαιτίας του στρες).

Υπάρχουν τόσα πολλά και ουσιαστικά πράγματα, τα οποία μπορείς να επαινέσεις σε κάποιον εάν το θέλεις! Αρκεί να φέρεις στο μυαλό σου τα λόγια του Μικρού Πρίγκιπα για να θυμηθείς ποια είναι αυτά που έχουν πραγματική αξία*!

*Όσα δε φαίνονται με τα μάτια, αλλά τα βλέπει μονάχα η καρδιά.

Επικοινωνία με τον συντάκτη