Χριστούγεννα και διατροφικές διαταραχές – Συζητώντας με την Κατερίνα Βισέρη, της Μίνας Κωστοπούλου
Η περίοδος των γιορτών συνοδεύεται από πολλές διατροφικές… προκλήσεις για όλους μας. Υπάρχουν κάποιες και κάποιοι που αντιμετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις ως ένα έθιμο, μια παράδοση. Μπορούν να επιτρέψουν στον εαυτό τους ένα, δύο ή τρία μεγάλα γεύματα, και μετά να επιστρέψουν στην καθημερινότητά τους χωρίς άγχη.
Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που δύσκολα θα ξεπεράσουν τα υπερφαγικά επεισόδια των Χριστουγέννων. Ή θα κάνουν τα πάντα για να τα αποφύγουν, με αποτέλεσμα πολλές φορές να επιλέγουν να μείνουν μόνοι. Οι διατροφικές διαταραχές μπορούν να μας στερήσουν στιγμές χαράς και κοινωνικότητας. Σίγουρα όχι μόνο σε γιορτινές εκδηλώσεις, αλλά ανά πάσα στιγμή.
Έχεις σκεφτεί πώς είναι αλήθεια να μην μπορείς να μοιραστείς με τους δικούς σου τα Χριστούγεννα; Να μην μπορείς να φας ένα μελομακάρονο γιατί δεν στο επιτρέπουν οι σκέψεις σου ή δεν το αντέχει το σώμα σου; Ότι ένα γεύμα μπορεί να σου προκαλέσει ψυχικό και σωματικό πόνο; Ή αντιθέτως, έχεις σκεφτεί πώς είναι να προσπαθείς να απολαύσεις (και να το πετυχαίνεις στιγμιαία) με τους οικείους και τους φίλους το γιορτινό τραπέζι, αλλά μετά να μην σε αφήνουν να ηρεμήσεις οι σκέψεις του φαγητού ή οι τύψεις;
Η Κατερίνα Βισέρη…
είναι μια νέα γυναίκα που έχει αποφασίσει να μιλήσει δημόσια για τη δική της εμπειρία με τις διατροφικές διαταραχές: με την ανορεξία και με την επεισοδιακή υπερφαγία. Θέλησα να μιλήσω μαζί της για την εμπειρία αυτή μέσα στις γιορτές. Εξάλλου σε τέτοιες περιόδους τέτοια βιώματα μπορεί να οξυνθούν. Και είναι σημαντικό η γνώση, το βίωμα, να μοιράζεται για να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο…
συνέντευξη στη Μίνα Κωστοπούλου
Κατερίνα, πώς νιώθεις που πλησιάζουν τα Χριστούγεννα;
Όπως κάθε χρόνο, ενώ είναι η αγαπημένη μου εποχή, πάντα νιώθω περίεργα όταν έρχονται. Για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Κάνω τον μικρό απολογισμό της χρονιάς, κοιτάζω πίσω και ίσως να απογοητεύομαι και λίγο εάν δεν έχω καταφέρει να κάνω τα βήματα που θα ήθελα, ξέρω ότι έρχεται η επόμενη χρονιά, μεγαλώνω και μελαγχολώ πάντα λίγο περισσότερο τα Χριστούγεννα. Ωστόσο φέτος αν και τα πιο δύσκολα ίσως Χριστούγεννα για όλους προσπαθώ με κάθε τρόπο να κρατήσω μια ελπίδα και αισιοδοξία γιατί δεν θέλω να με ξαναδω χαμηλά…
«Κατέληγα από πολύ νωρίς για ύπνο για να μην στεναχωριέμαι και να μην σκέφτομαι»
Έχεις μεγαλώσει στο εξωτερικό και φαντάζομαι πολλές γιορτινές στιγμές και τραπέζια τα έχεις ζήσει με ένα διαφορετικό τρόπο. Χριστούγεννα στη Γερμανία ή στην Ελλάδα; Τι προτιμάς;
Τα περισσότερα Χριστούγεννα από τότε που ζω στην Ελλάδα τα πέρασα μοιρασμένα. Τις πρώτες χρονιές πήγαινα στη Γερμανία.. Δεν έζησα ποτέ σε πολύ μεγάλα οικογενειακά τραπέζια οπότε δεν με άγχωσε ποτέ αυτό. Οταν βρισκόμουν την εποχή των Χριστουγέννων στην οικογένεια μου, λοιπόν, περισσότερο με άγχωνε η ξαφνική συνθήκη του ότι έπρεπε να φας μαζί με κόσμο, παρά ο όγκος του φαγητού που προσπαθώ να προσαρμόζω πάνω μου. Τα υπόλοιπα τα πέρασα εδώ στην Ελλάδα λίγο διαφορετικά κάθε χρόνο, αλλα δυστυχώς όλα τα περασμένα μου Χριστούγεννα ήταν έντονη η διατροφική μου διαταραχή οπότε κατέληγα από πολύ νωρίς για ύπνο για να μην στεναχωριέμαι και να μην σκέφτομαι.
Δημόσια έχεις μιλήσει για την εμπειρία σου με την ανορεξία. Όμως πώς είναι οι μνήμες σου από τα Χριστούγεννα πριν τη βιώσεις; Θα ήθελες να τα ξαναζούσες όπως τότε;
Η αλήθεια είναι ότι έχω κρατημένες πολύ καλές εικόνες Χριστουγέννων και εξαιτίας αυτής της συνέντευξης ίσως τις έφερα ξανά στο μυαλό μου. Θυμάμαι γενικά δώρα και πολλές σοκολάτες, μπισκότα και κουλουράκια δίχως αύριο που έφτιαχνα για τους αγαπημένους μου χωρίς να με νοιάζουν ούτε τα κιλά τόσο ούτε οι θερμίδες… Τώρα βέβαια μιλάμε για μια ηλικία των 12 με 13 ετών… Όταν έψαχνα κάθε βράδυ συνταγές και την επόμενη μέρα τις έφτιαχνα! Θα ήθελα πολύ να ξαναζήσω αυτές τις στιγμές στην κουζίνα κοντά στους δικούς μου. Θυμάμαι όλη την διαδικασία των Χριστουγέννων σαν ιεροτελεστία είτε αφορούσε τον στολισμό του δέντρου είτε αφορούσε τις μαγειρικές παρασκευές -στιγμές με ανεκτίμητη αξία!
Είδα ένα πρόσφατο βίντεο που γύρισες στο οποίο μοιράστηκες μια αλήθεια σου. Απέφευγες για κάποια χρόνια να επισκέπτεσαι την οικογένεια σου στις γιορτές από τότε που μετακόμισες στην Ελλάδα. Πως το έχεις ερμηνεύσει; Απέφευγες να έρθεις σε επαφή με το σύμπτωμα και τις συνέπειες μιας διατροφικής διαταραχής ή προσπαθούσες να μην στεναχωρήσεις τους οικείους σου;
Ακριβώς έτσι είναι… Όπως ανέφερα και πιο πάνω με τα χρόνια άρχισαν να λιγοστεύουν και οι φορές που πήγαινα τα Χριστούγεννα στο Μόναχο. Πολλές φορές αφορμή στεκόταν και οι αρκετά δύσκολες εξεταστικές που είχα τον Ιανουάριο στη Νομική οπότε ήταν αναγκαίο να διαβάσω με ησυχία. Όμως κατά βάθος ήξερα ότι και κάπου με βόλευε όλο αυτό γιατί θα απέφευγα να φάω μαζί τους και θα γλίτωνα ενδεχόμενες ερωτήσεις ανησυχίας. Ήξερα ότι ανησυχούν πολύ, αλλά δυστυχώς πάντα έκανα ότι μου έλεγε το ελεγκτικό μυαλό μου.
Κάτι που επίσης έχω συνδέσει με το Μόναχο ήταν τα συνεχόμενα υπερφαγικά επεισόδια που είχα στην κουζίνα όταν όλοι κοιμόντουσαν. Η τροφή προφανώς μου ήταν καινούρια εκεί, δεν είχαν μόνο αυτά που έτρωγα εγώ με αποτέλεσμα να είμαι σαν βρέφος που μαθαίνει την τροφή από την αρχή… Χαίρομαι όμως που πέρασα και ενδεχομένως ξαναπεράσω από αυτό το στάδιο γιατί το θεωρώ αναγκαίο κομμάτι της θεραπείας. Είμαι σίγουρη ότι την επόμενη φορά θα κάνω τα πάντα ώστε να δημιουργήσω νέες εικόνες! Δεν μπορεί, κάποια στιγμή θα ηρεμήσει και το σώμα και το μυαλό μου!
Καθώς μοιράζεσαι δημόσια την προσωπική σου ιστορία με την ψυχογενή ανορεξία, τα υπερφαγικά επεισόδια, και το ταξίδι της ανάκαμψης, φαντάζομαι γίνεσαι αποδέκτης αντίστοιχων ιστοριών και προβλημάτων από άλλες γυναίκες ή άντρες. Πως το διαχειρίζεσαι αυτό;
Λαμβάνω όντως καθημερινά πάρα πολλά μηνύματα από πολύ κόσμο ο οποίος είτε απλώς θέλει να συγχαρεί όλη την προσπάθεια μου, είτε θέλει να βοηθηθεί. Ψάχνει μια ασπίδα σωτηρίας. Όλα τα μηνύματα που δέχομαι είναι τεράστια και με έντονη απόγνωση τα περισσότερα. Από την αρχή αυτού του ταξιδιού είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου ότι αυτή η απήχηση που έχω θέλω να με κάνει να νιώσω καλύτερα και όχι χειρότερα. Προσπαθώ να απαντάω καθημερινά κάποια μηνύματα –είτε με ηχητικά για να είμαι πιο άμεση, αλλά είναι και φορές που κάθομαι για ώρες τα Σαββατοκύριακα και τα απαντώ, γιατί δεν προλαβαίνω μέσα στην εβδομάδα.
Έχουν υπάρξει, εννοείται φορές, που έχω επηρεαστεί, αλλά ίσως αυτή είναι και η καλύτερη δοκιμασία για μένα. Το ξεπερνάω πολύ άμεσα και υπενθυμίζω στον εαυτό μου πόσα έχω χάσει ήδη. Άλλωστε η καλύτερη νίκη για μένα είναι τα μηνύματα ευχαριστιών που λαμβάνω από άτομα που εξαιτίας μου επηρεάστηκαν και είναι πολύ πολύ καλύτερα. Δακρύζω μαζί τους!
«Τα ιδανικά Χριστούγεννα για μένα έχουν πολλά παιδάκια, μεγάλο δέντρο, ωραία μουσική με κουραμπιέδες και μελομακάρονα»
Πως μοιάζουν, πως μυρίζουν και ποια γεύση έχουν τα ιδανικά Χριστούγεννα για εσένα;
Αχ! Όταν ακούω την λέξη Χριστούγεννα κατευθείαν μου έρχονται αρώματα κανέλας, μοσχοκάρυδου και μάλιστα κάτι συγκεκριμένα γερμανικά γλυκίσματα που λέγονται Lebkucken και Spekulatius. Στην Γερμανία έχει κάτι υπέροχες χριστουγεννιάτικες αγορές που μου λείπουν πολύ. Αγαπώ τα πολλά φωτάκια στους δρόμους, κάνω σαν μικρό παιδί με το χιόνι και το όλο σκηνικό ζεστασιάς που δημιουργείται αυτήν την εποχή μου προκαλεί μια ευφορία. Δυστυχώς φέτος ούτε αυτά τα οπτικά φαινόμενα θα μπορέσουμε να χαρούμε όπως πρέπει, αλλά τουλάχιστον μέσα στα σπίτια τα ιδανικά Χριστούγεννα για μένα έχουν πολλά παιδάκια, μεγάλο δέντρο, ωραία μουσική με κουραμπιέδες και μελομακάρονα!
Και φέτος πώς σκέφτεσαι να τα περάσεις;
Κάθε χρόνο περιμένω να μπει ο Δεκέμβρης και μετά να αποφασίσω τι θα κάνω. Πέρσι τα πέρασα στην Κωνσταντινούπολη και ήταν κάτι αρκετά διαφορετικό για μένα παρότι πέρασα την Πρωτοχρονιά μου πάλι θλιμμένη λόγω του ότι ήμουν μόνη και κατέφευγα στο φαγητό. Φέτος λοιπόν η πανδημία μας αφορά όλους και μας έχει μάθει τόσα πολλά ακόμα και μέσα στο σπίτι.. τα social μας έχουν ενώσει και προσπαθούμε με δυσκολία όλοι για το καλύτερο. Εγώ θα παραμείνω λογικά Θεσσαλονίκη για τα Χριστούγεννα. Η αλήθεια είναι ότι περνάω λίγο δύσκολα από άποψη υγείας αυτό το διάστημα και χρειάζομαι αρκετή ξεκούραση και όχι τόσο έντονους ρυθμούς, οπότε απλώς θα συνεχίσω την δουλειά μου και το έργο μου από το σπίτι ελπίζοντας ότι η νέα χρονιά θα μας κάνει να ζήσουμε ξανά πιο έντονα!
«Έχεις χάσει ήδη πάρα πολλά. Δεν αξίζει άλλο»
Τι θα συμβούλευες κάποιον ή κάποια που σκέφτεται να γιορτάσει μόνη ή μόνος, ή να αποφύγει τραπέζια με γιορτινό φαγητό προκειμένου να νιώσει στιγμιαία καλύτερα, μιας και απέφυγε τον… πειρασμό;
Η καλύτερη συμβουλή που δίνω ακόμα και σήμερα στον εαυτό μου είναι μόνο μία. Ο φόβος θα περάσει μόνο αν πας ενάντια σε αυτόν! Δεν περνάει αλλιώς και το έχω ζήσει 100%. Είτε είναι ένα φαγητό είτε είναι το σκοτάδι που μπορεί να φοβάται κάποιος, ΠΡΕΠΕΙ να το φας, ΠΡΕΠΕΙ να περπατήσεις στο σκοτάδι. Έχουμε γεννηθεί όλοι μαχητές και το πιστεύω ακράδαντα αυτό.
Φέτος λοιπόν, ήρθε η ώρα να κάνεις κάτι διαφορετικό και όχι να ενδώσεις πάλι στο μεθυσμένο τμήμα του μυαλού σου. Φέτος πήγαινε και γιόρτασε μαζί με τους δικούς σου, φάε εκείνο το φαγητό που ήθελες και γίνε παράδειγμα μιας ιστορίας με καλό τέλος…
Έχεις χάσει ήδη πάρα πολλά. Δεν αξίζει άλλο!
