Διαίτα: τι συμβαίνει και δεν λειτουργεί; Γράφει η Κωνσταντίνα Κατσανά – Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Όσο κι αν σου φαίνεται περίεργο … ΝΑΙ, είμαι Διαιτολόγος και ΝΑΙ, στο άρθρο αυτό θα μιλήσουμε για ποιους λόγους δε λειτουργούν οι δίαιτες.
Το θέμα αυτό θα μπορούσε να πάρει πολύ μεγάλη ανάλυση, καθώς οι αιτίες είναι πολλές και αλληλοσυνδέονται. Αλλά για αρχή, μπορούμε να μείνουμε στους πιο βασικούς λόγους. Τι μπορεί να ευθύνεται για το δυσάρεστο αίσθημα αποτυχίας και απογοήτευσης που ίσως βιώνεις και εσύ αυτή τη στιγμή και ταλαιπωρεί τη σχέση σου με το φαγητό και το σώμα σου;
ΣΩΜΑ
Οι δίαιτες είναι κατασκευασμένες για να αποτυγχάνουν. Πολύ απλά επειδή πηγαίνουν ενάντια στις ανάγκες του σώματός σου! Επίσης, αποτελούν ένα ιδιαίτερα στρεσογόνο ερέθισμα για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού σου. Σου στερούν την πολύτιμη ενέργεια που χρειάζεσαι. Ας μη ξεχνάμε, πως το φαγητό αποτελεί τη μοναδική πηγή ενέργειας για το σώμα σου, δηλαδή, το καύσιμό σου. Επιπλέον, αδιαφορούν πλήρως για το πότε εσύ πεινάς και εάν χόρτασες. Δε θα αναφέρω καν τον παράγοντα ικανοποίησης από το γεύμα, καθώς αυτό είναι κάτι που η δίαιτα σύντομα σε μαθαίνει –ακόμη κι αν δε σου το λέει ξεκάθαρα– πως δεν το δικαιούσαι.
Το σώμα σου, όμως, όσο κι αν το έχεις ταλαιπωρήσει, είναι εξαιρετικά σοφό. Και στην πραγματικότητα, το γεγονός ότι, αντιδρά και αντιστέκεται στη δίαιτα αποτελεί μια υγιή ανταπόκριση του οργανισμού σου. Στην ουσία, προσπαθεί με κάθε τρόπο να σε σώσει. Βλέπεις, το σώμα σου πάντοτε ενδιαφερόταν για το καλό σου και ήθελε να σε προστατεύει. Απλώς, οι δίαιτες που βρέθηκαν στο δρόμο σου και σου παρουσιάστηκαν σα να ήταν η «λύση» που ζητούσες, σε έκαναν να αποκτήσεις μία σχέση μίσους με το σώμα σου και να μην το υπολογίζεις καθόλου.
ΨΥΧΗ
Πέρα από το γεγονός ότι, οι δίαιτες σου στερούν την ενέργεια που είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού σου, σου δημιουργούν περιορισμό και σε ψυχολογικό επίπεδο. Ο ψυχολογικός περιορισμός που βιώνει ένα άτομο που νιώθει πως πρέπει συνεχώς να αποφεύγει συγκεκριμένα τρόφιμα ή να τα καταναλώνει υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις, αποτελεί μία καταπίεση που τον φθείρει καθημερινά. Συχνά συζητάω με άτομα που μου περιγράφουν πως το φαγητό αποτελεί τη βασική πηγή άγχους τους σε μόνιμη βάση. Η πρώτη σκέψη της ημέρας τους μέχρι και την τελευταία, πριν αποκοιμηθούν.
Μάντεψε τι κοινό έχουν όλα αυτά τα άτομα που υποφέρουν τόσο πολύ από την ανησυχία τους γύρω από φαγητό! Έντονο ιστορικό διαιτών. Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό πως η «αδυναμία» που δηλώνει κάποιος ότι αισθάνεται και η «απώλεια ελέγχου» γύρω από το φαγητό, έχει τεράστια συσχέτιση με τους διατροφικούς κανόνες, τους οποίους έχει επιβάλει στον εαυτό του.
ΜΥΑΛΟ
Η δίαιτα –μεταξύ άλλων– σε μαθαίνει να μην εμπιστεύεσαι καθόλου το σώμα σου και να προσπαθείς πάση θυσία να ακολουθείς ό,τι σου λέει εκείνη. Οι κανόνες της αποτελούν για σένα τον πιο σκληρό δικαστή, ο οποίος σε κρίνει συνεχώς, σε σαμποτάρει και σου κάνει bullying. Όμως, να θυμάσαι! ΔΕΝ είσαι εσύ αυτή η φωνή. Είναι η φωνή της δίαιτας που έχει μπει μέσα σου και προσπαθεί να σε κυριέψει. Χρειάζεται να κάνεις αυτή τη διάκριση! Έτσι, θα φτάσεις στο σημείο να αντιμετωπίσεις με θάρρος όλες τις διαστρεβλωμένες απόψεις και αντιλήψεις που σου έμαθε η νοοτροπία της δίαιτας.
Μονάχα έτσι θα απελευθερωθείς από τους κανόνες και τις απαγορεύσεις. Αυτά ήταν η αιτία που σε οδηγούσε κάθε φορά στο να καταναλώνεις φαγητό για συναισθηματικούς λόγους, να τρως ενώ δεν πεινάς ή να κάνεις «ανεξήγητα» διατροφικά ξεσπάσματα. Αυτές οι συμπεριφορές δεν είναι καθόλου «ανεξήγητες». Αποτελούν απλώς την αναπόφευκτη αντίδραση ενός ατόμου που βρίσκεται μέσα στον φαύλο κύκλο του περιορισμού. Έπειτα, θα οδηγήσει στην υπερφαγία, τις τύψεις και πάλι από την αρχή. Αν δε ξεριζωθούν αυτές οι βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις από μέσα σου, θα συνεχίσεις να κινείσαι μέσα σε αυτόν τον κύκλο. Και, δυστυχώς, θα τον ξεκινάς κάθε φορά με μεγαλύτερη κούραση, εξάντληση και απελπισία.
ΣΗΜΕΙΑ-ΚΛΕΙΔΙ
Συνοψίζοντας, η Νοοτροπία της Δίαιτας παρεμβαίνει στο σώμα, την ψυχή και το μυαλό σου. Σε κάνει να αισθάνεσαι ανήμπορος, αβέβαιος και ανασφαλής με τον εαυτό σου.
Θέλω να τονίσω τη λέξη «Νοοτροπία», επειδή το γεγονός ότι, αυτή τη στιγμή δεν ακολουθείς συνειδητά κάποια δίαιτα, δεν αποκλείει την πιθανότητα ότι, μπορεί να έχεις ακόμη μέσα σου κάποιους κανόνες της που προσπαθείς να εφαρμόσεις. Δεν έχει σημασία εάν καταφέρνεις να «πειθαρχείς» σε αυτούς ή όχι. Σημασία έχει πως εξακολουθείς να επιτρέπεις στη Νοοτροπία της Δίαιτας να είναι αυτή που θα σου πει τι, πόσο και πότε «πρέπει» να φας, παραβλέποντας τις δικές σου, πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες.
Σημαντικό: Η δίαιτα μπορεί να είναι καλά καμουφλαρισμένη κάτω άλλες, πιο χαριτωμένες και φιλικές φράσεις, όπως «ισορροπημένος/υγιεινός τρόπος ζωής». Να θυμάσαι πως το περιεχόμενο είναι αυτό που μετράει και όχι ο τρόπος με τον οποίο επιλέγει κάποιος να το πλαισιώνει (το περιτύλιγμα). Εάν αυτό που προσπαθείς να ακολουθείς –και νομίζεις ότι, ΔΕΝ είναι δίαιτα– σου δημιουργεί άγχος, τύψεις, ενοχές, έντονη ανησυχία και σου στερεί τη δυνατότητα να καταναλώνεις τρόφιμα που αγαπάς ή «δικαιούσαι» να τα τρως μόνο με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, τότε ίσως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσεις όσα πίστευες για διατροφή.
Με απεριόριστο σεβασμό & συμπόνοια προς όλους όσοι έχουν ταλαιπωρήσει το σώμα και την ψυχή τους μέσα από τον άδικο αγώνα τον διαιτών,
Επικοινωνία με τον συντάκτη