Γνωρίζοντας τον αυτισμό – γράφει ο Παναγιώτης Παυλόπουλος – Ειδικός Παιδαγωγός.
Ο διαφορετικός τρόπος σκέψης και έκφρασης, η αγάπη και η καλοσύνη των παιδιών με αυτισμό, με έκαναν να αντιληφθώ πως υπάρχει κάτι μαγικό σ’αυτό το επάγγελμα. Παρά τις δυσκολίες, τη ματαίωση και το άγχος, τα μαθήματα τα οποία αποκομίζω καθημερινά είναι τεράστια.
Αρχικά…
Κάθε παιδί στο φάσμα είναι διαφορετικό.
Παρόλο που είχα διαβάσει αρκετά βιβλία δεν μπορούσα να το αντιληφθώ μέχρι την πρώτη μου συνεδρία.
Ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών με αυτισμό δεν προβαίνουν σε ουσιαστική χρήση της γλώσσας.
Μου πήρε αρκετό χρονικό διάστημα να καταλάβω την ακατάληπτη ομιλία τους. Αυτό όμως βοήθησε αρκετά στην σταδιακή βελτίωση της συμπεριφοράς και της σχέσης μας.
Επίσης τα παιδιά με αυτισμό προβαίνουν σε ορισμένες στερεοτυπικές κινήσεις του σώματος.
Όταν ακούν μουσική ή σε στιγμές συναισθηματικής φόρτισης κουνούν ακανόνιστα το σώμα τους ενώ κάνουν ταυτόχρονα γκριμάτσες του προσώπου και χτυπήματα των χεριών τους στον αέρα.
Από τις πρώτες συμβουλές από τους συναδέλφους μου ήταν η μη χρήση μεταφορικού λόγου.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια μέρα να λέω στους εξυπηρετούμενους «καθίστε κάτω». Γυρίζοντας της πλάτη μου είδα τα παιδιά να κάθονται στο πάτωμα. Επίσης χαριτολογώντας μια μέρα είπα σε έναν θεραπευόμενο «είσαι κούκλος σήμερα» και μου απάντησε «όχι, είμαι άνθρωπος».
Επιπλέον ένα από τα γεγονότα τα οποία μου έχουν μείνει χαραγμένα ήταν όταν την Άνοιξη είχα φορέσει το φούτερ μου αλλά λόγω της ζέστης σήκωσα τα μανίκια. Αμέσως ο ένας εξυπηρετούμενος έτρεξε προς το μέρος μου και μου τα κατέβασε. Ένα άλλο παρόμοιο παράδειγμα που είχα παρατηρήσει είναι πως μια μέρα ξεκινώντας μια συνεδρία το παιδί ήταν αρκετά αναστατωμένο. Πέρασαν περίπου 30 λεπτά για να αντιληφθώ πως απουσίαζε ένα αντικείμενο του χώρου από την θέση του.
Οι εμπειρίες μου αυτές με δίδαξαν πως τα παιδιά στο φάσμα δυσκολεύονται με τις αλλαγές της ρουτίνας και του περιβάλλοντος.
Εκτός όμως από τα κοινωνικά, επικοινωνιακά και σε ορισμένες περιπτώσεις γλωσσικά και γνωστικά ελλείμματα, μερικά παιδιά που ανήκουν στο φάσμα δείχνουν να έχουν σπάνιες ικανότητες σε κάποιους τομείς.
Εξαιρετική εντύπωση μου έχει προκαλέσει η ολοκλήρωση τεράστιου πάζλ μέσα σε λίγα λεπτά, η ικανότητα σπάνιων αριθμητικών υπολογισμών καθώς και οι δεξιότητες παιδιών στη δημιουργία κατασκευών και στη ζωγραφική.
Όπως προανέφερα, πέρα από κάθε βιβλιογραφία ο αυτισμός «βλέπει» τον κόσμο από μια διαφορετική οπτική γωνία.
Μέσα από τα άρθρα μου επιδιώκω να σας κάνω αντιληφθείτε πως τα παιδιά στο φάσμα έχουν απεριόριστες δυνατότητες όπως όλοι μας και τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τον κόσμο μας πίσω από τα δικά τους μάτια. Όταν άκουσα το «Παναγιώτη είσαι πολύ ευαίσθητος» και το «σε συμπαθώ» κατάλαβα ότι η αγάπη και η ενσυναίσθηση υπάρχει, αλλά πρέπει να ανακαλύψουμε τον τρόπο έκφρασης της. Αυτό προσπαθώ ν’αναζητήσω.
