Δημοκρατική Διαπαιδαγώγηση- Mη παρεμβατικές και Δημοκρατικές εκπαιδευτικές πρακτικές (EUDEC Greece) – γράφει Θεοδώρα Καββαδία – Ανθρωπιστική Εκπαιδευτικός
«Μερικοί λόγοι για να τις υιοθετήσετε στην καθημερινότητα της ομάδας σας (διαδικτυακής και μη)»
Ένας από τους πρωτοπόρους και θεμελιωτής του κινήματος της Παρεμβαίνουσας Μη-Κατευθυντικότητας (NDI), ο γάλλος στοχαστής και ακαδημαϊκός Michel Lobrot, μετά από πολυετή έρευνα και σύμπραξη με το «κίνημα Freinet», πρότεινε στο έργο του «Θεσμική Παιδαγωγική». Πρακτικές εφαρμογής αυτοδιαχείρισης, που αφορούν ολόκληρη την σχολική μονάδα. Στο ίδιο ιδεολογικό μήκος κύματος κινείται μέχρι και σήμερα γιορτάζοντας φέτος τα 100 χρόνια λειτουργίας και το περίφημο «Summerhill».
Είναι αποτελεί επιτομή και πραγματοποιημένο «όνειρο» Δημοκρατικής Παιδείας για κάθε εκπαιδευτικό που οραματίζεται ένα σχολείο «αλλιώς».
Στην χώρα μας αντιπρόσωποι εναλλακτικών μορφών εκπαίδευσης και Χειραφετικής Παιδαγωγικής είναι το σωματείο της Συνπαιδείας (educationplus.gr), νόμιμου εκπροσώπου του πανευρωπαικού δικτύου της ΕUDEC για την δημοκρατική Παιδεία. Όντας ενεργό μέλος του σωματείου, αλλά και εκπαιδευτικός που συνεχίζει να δουλεύει για το άνοιγμα της εκπαίδευσης και την χειραφέτηση της Εκπαίδευσης από την αποκλειστικότητα των κυβερνητικών αποφάσεων, έχω μόνο να πω ότι επιτέλους βρήκα «φωνή». Μια φωνή μέσα από ένα νόμιμο σωματείο με εκλεγμένους αντιπρόσωπους, οραματιστές και ανήσυχους πολίτες που αναζητούν συνοδοιπόρους, έτσι ώστε κάθε σχολική τάξη να είναι πολλά παραπάνω από «ρουτίνα δραστηριοτήτων» ή «εστίες εφαρμογής ενός αναλυτικού προγράμματος», με την έννοια της διεκπαραίωσης και της τυπική αξιολόγησης.
Τί σημαίνει λοιπόν «παρεμβατικότητα» για τον εκπαιδευτικό;
Ποιες μη κατευθυντικές μορφές εκπαίδευσης μπορεί να υιοθετήσει;
…Και πρωτίστως ΓΙΑΤΙ να το κάνει;
Εγώ έδωσα την δική μου απάντηση, όταν αναρωτήθηκα πραγματικά τί σημαίνει «τάξη», ειδικά όταν μιλάμε για μία ομάδα παιδιών προσχολικής αγωγής. Μία δεύτερη ερώτηση που έκανα στον εαυτό μου, ήταν και συνεχίζει να είναι:
«Σε ποια ομάδα εκπαιδευτικών θέλω να ανήκω και τι θέλω να εκπροσωπώ;».
Οι απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές αφενός με κινητοποίησαν στην ολιστική κατάρτιση και επιμόρφωσή μου. Αφετέρου «με έσπρωξαν» να αναζητήσω πρακτικές (Teacher as Researcher Movement, Drama in education). Αυτές, πολύ απλά, θα έκαναν εμένα και την ομάδα μου «να νιώθουμε όμορφα» στη μαθησιακή διαδικασία. Το να νιώθεις λοιπόν όμορφα σε μία τέτοια διαδικασία, δεν μπορεί παρά να έχει άμεση σύνδεση με το να νιώθεις ελεύθερος.
Δηλαδή τί πιο απλό από το να νιώθεις, ότι σου επιτρέπεται να είσαι ο εαυτός σου;
Να έχεις την επιλογή να αποφασίσεις για αυτό που θες να μάθεις;
Αυτή η τόσο «λιτή» και ταυτόχρονα «πλούσια» φιλοσοφική βάση, είναι η Δημοκρατική Διαπαιδαγώγηση.
Από τη στιγμή λοιπόν που αποφασίσεις και εσύ ότι θες να δοκιμάσεις δημοκρατικές, «μη παρεμβατικές» πρακτικές στην ομάδα σου, να ξέρεις ότι υπάρχει τρόπος. Η δημοκρατική διαπαιδαγώγηση. Ένα δίκτυο ανθρώπων που θα σε βοηθήσουν πρακτικά και ιδεολογικά, να δοκιμάσεις πρακτικές που θα αλλάξουν την «ροή» της μαθησιακής διαδικασίας (διαδικτυακά και μη). Επίσης, θα επιτρέψουν την βίωση και την ανταλλαγή κάθε συναισθήματος που θα προκύψει, με την υπόσχεση όλων ότι το ταξίδι αυτό, δεν θα έχει ως αποτέλεσμα το «χάος» και την αθέμιτη πάλη με το ήδη υπάρχον σύστημα, αλλά τη δημιουργία και πιο συγκεκριμένα…
την «συν-δημιουργία», μέσα από την «συν-ύπαρξη».
Την επόμενη λοιπόν φορά που θα αναρωτηθείς «τί είδους δραστηριότητες» να κάνεις για την επόμενη βδομάδα ή «πως θα βγει η προκαθορισμένη ύλη»… θυμήσου να ρωτήσεις αυτούς που έχεις απένταντί σου. Θυμήσου ότι εάν τους ρωτήσεις δεν θα φανείς «άσχετος/η» «λίγος/η», αλλά κάτι «άλλο» που εκείνοι θα σου πουν, γιατί πολύ απλά θα νιώσουν ελεύθεροι να σου πουν.
Επικοινωνία με τον συντάκτη
