Ελεύθερο παιχνίδι – γράφει η Φιορέλλα.
Γιατί το ελεύθερο παιχνίδι προσφέρει στο παιδί τόσα οφέλη και δεν το γνωρίζουμε. Ο καθένας μας θα έχει κρατήσει στο μυαλό του εκείνες τις ξένοιαστες στιγμές ελεύθερα που παίζαμε με φίλους ή μόνοι μας. Η διασκέδαση ήταν μοναδική. Παίζαμε ό,τι επιθυμούσαμε. Όσο μεγαλώνουμε ξεχνάμε πόσο σημαντικό ήταν για εμάς ως παιδιά να παίζουμε ελεύθερα. Έτσι, φτάνουμε στο σημείο να επιλέγουμε πολλές δραστηριότητες για τα παιδιά.
Συχνά συναντάμε πολλούς που υπονομεύουν το ελεύθερο παιχνίδι. Θεωρούν ότι είναι ένα τίποτα για το παιδί. Χαρακτηριστική έκφραση που χρησιμοποιούν ‘το παιδί σπαταλάει χρόνο μέχρι να πάει σε φροντιστήριο, 3 ξένες γλώσσες, αθλήματα κ.α.’. Φτάνουμε να πιστεύουμε πως όλες αυτές οι δραστηριότητες αναπτύσσουν το παιδί. Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι.
Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά μέσα από το ελεύθερο παιχνίδι αναπτύσσονται.
Έτσι αναπτύσσουν την φαντασία τους, την συναισθηματική νοημοσύνη, την ευφυΐα, την λογική σκέψη, τις κινητικές δεξιότητες καθώς και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
Το ελεύθερο παιχνίδι επιτρέπει στο παιδί να λειτουργεί ελεύθερο επιλέγοντας το ίδιο τους κανόνες, την διαδικασία και την διάρκεια του είτε μόνο του στο σπίτι είτε με άλλα παιδιά.
Έτσι και μελλοντικά είναι σε θέση να πάρει σημαντικές αποφάσεις μόνος του ως ενήλικας. Ακόμα σημαντικό είναι ότι αναπτύσσουν την φαντασία τους, μετατρέπουν τόσο εύκολα ένα ταπερ σε αυτοκίνητο για τις κούκλες ή ένα κομμάτι ξύλου σε δρόμο για τα αυτοκινητάκια τους λούτρινα παιχνίδια παίρνουν ζωή και συνομιλούν. Τόσο απλά πράγματα που τα παιδιά τα μετατρέπουν σε ότι επιθυμούν. Θυμάμαι κάποια στιγμή ένα παιδί ήθελε να παίξει το παιχνίδι με τις κορίνες (bowling) όπως μου είπε χαρακτηριστικά. Τότε της απάντησα ότι έχουμε μόνο μια μπάλα, στο λεπτό πήρε μια άδεια σχολική τσάντα και την μετέτρεψε σε κορίνα. Την σταθεροποιούσε όρθια τα παιδιά πετούσαν την μπάλα κάποιες φορές έπεφτε και κάποιες άλλες όχι. Τόσο εύκολα, τόσο απλά μαζί με τα παιδιά αποκτάς και εσύ αυτή την φαντασία τους. Ταυτόχρονα, παίζοντας ελεύθερα τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους και τις σκέψεις τους. Αναγνωρίζουν τα συναισθήματα τους ειτε είναι θετικά είτε αρνητικά. Εξωτερικεύουν τα συναισθήματα τους, την ένταση ακόμα και τον περιορισμό που μπορεί να νιώθουν. Επιπλέον στο ελεύθερο παιχνίδι το παιδί μπαίνει σε διάφορους ρόλους και αντιμετωπίζει ακόμα και τους φόβους του.
Κινητικά αναπτύσσονται και γυμνάζουν τους μυς.
Ίσως όλοι μας να δεχτούμε ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη και από το ελεύθερο παιχνίδι, πέρα από τις καθημερινές σχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες.
Ακριβώς σε εκείνο το σημείο που τα παιδιά παίζουν ελεύθερα, η νηπιαγωγός είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα ντροπαλά αλλά και τα δυναμικά παιδιά. Η παιδαγωγός μπορεί να βοηθήσει τα πιο ντροπαλά παιδιά να γίνουν πιο δυναμικά. Επίσης μπορεί να “χρησιμοποιήσει” τα πιο δυναμικά παιδιά να βοηθήσουν τα ίδια τα πιο ντροπαλά παιδιά σε άλλες δραστηριότητες. Τέλος κάτι που συχνά ξεχνάμε είναι ότι το παιχνίδι είναι ο καλύτερος τρόπος μάθησης.
Τα παιδιά ότι μαθαίνουν από το παιχνίδι, το χαράζουν στο μυαλό τους, ως αναπόσπαστο κομμάτι τους!
Ας αφήσουμε τα παιδιά να παίξουν ελεύθερα, χωρίς να επιβάλλουμε τα ‘θέλω’ μας, με την δικαιολογία της καλύτερης εκπαίδευσης. Η καλύτερη εκπαίδευση για το ίδιο είναι να μάθει να διαχειρίζεται μόνο του καταστάσεις, επικοινωνώντας σωστά πρώτα με τον εαυτό του.
Επικοινωνία με τον συντάκτη