Μητρότητα: Είναι επιλογή – Μαριαλένα Νιάκαρη

mitrotita-niakari

H μητρότητα είναι επιλογή και πλέον αποδεικνύεται και επιστημονικά – της Μαριαλένας Νιάκαρη – Ψυχοπαιδαγωγός.

Η σχέση ενός παιδιού με τους γονείς του είναι η πρώτη και σημαντικότερη σχέση που γνωρίζει το παιδί. Η πρώτη του κοινωνική συναναστροφή. Ακριβώς το λεπτό που γεννιέται και βρίσκεται στην αγκαλιά της μητέρας του. 

Οι παιδαγωγοί έχουν μία μαγική ικανότητα να αγαπούν πάρα πολλά παιδιά. Τα μεγαλώνουν, τους σκουπίζουν τα δάκρυα, τον εμετό…τα ακούν και τα φροντίζουν. Πολλές φορές οι παιδαγωγοί και οι δάσκαλοι, αναρωτιόμαστε μεταξύ μας: <<Αν αγαπώ τόσο πολύ ένα παιδί που δεν είναι δικό μου βιολογικά, φαντάσου πόσο θα αγαπήσω το δικό μου παιδί. >> Πώς γίνεται να νοιάζεσαι τόσο πολύ λοιπόν για έναν άνθρωπο που δεν τον ήξερες καν πριν από ένα λεπτό; Είναι απλά η δουλειά σου; Ή ‘απλώς’ αγαπάς; Δεν είναι όμως μόνο οι παιδαγωγοί…. 

Έχετε ποτέ φροντίσει ένα αδέσποτο σκυλί ή έναν ηλικιωμένο άνθρωπο που ίσως να μην ήταν δικός σας συγγενής; Έχετε ποτέ ακούσει ή συναντήσει γονείς που δε νοιάζονταν τόσο για τα παιδιά τους;  Είμαι σίγουρη πως σας έρχεται έστω και ένα παράδειγμα στο μυαλό!

Πολλοί έχουμε απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις και βαθιά μέσα μας ξέραμε ότι απαντάμε σωστά.

Αλλά δεν μπορούσαμε να το αποδείξουμε επιστημονικά.

Μέχρι που μάθαμε για την ωκυτοκίνη.

Χρόνια πριν ορίσθηκε και μελετήθηκε ο περίφημος δεσμός της προσκόλλησης από τον ψυχίατρο και ψυχολόγο John Bowlby και μέχρι στιγμής δεν έχω συναντήσει ούτε μία μητέρα που να μην έχει ακουστά αυτή τη θεωρία. Ας δούμε όμως τώρα πέραν από τον ορισμό του, και τη βιολογία του δεσμού αυτού. Θα τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

 ωκυτοκίνη είναι μία ορμόνη που παράγεται στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης, στο κέντρο του εγκεφάλου. Η ορμόνη αυτή παράγεται όταν αγγίζουμε, φιλάμε ή αγκαλιάζουμε. Κάποτε πιστεύαμε πως η ωκυτοκίνη παράγεται μόνο κατά την περιόδο της εγκυμοσύνης, του τοκετού και μετά τον τοκετό. Γνωρίζαμε επίσης πως παράγεται μόνο στις μητέρες, αφού εκείνες είναι αυτές που γεννούν το παιδί. Νέες έρευνες όμως έχουν δείξει πως τα επίπεδα της ορμόνης αυτής, ανεβαίνουν και στο μωρό.  Ταυτόχρονα, όσο πιο πολύ η μητέρα ασχολείται με το μωρό της, παίζει μαζί του και το φροντίζει, αυτό τη βοηθά να θέλει να είναι περισσότερο μαζί του.

-Σε αμέσως επόμενη έρευνα που έγινε στο διεπιστημονικό κέντρο της Herzliya στο Ισραήλ, με τη βοήθεια της αξονικής εξέτασης, διαπιστώθηκε πως και οι μπαμπάδες ενέκριναν την ωκυτοκίνη και τα επίπεδα αυτών ήταν ακριβώς τα ίδια με αυτά στις μητέρες!

Ας επανέλθουμε τώρα στην βιολογία και την επιστημονική ανάλυση της ορμόνης αυτής. Η ωκυτοκίνη που παράγεται στην υπόφυση, με τη σειρά της, ενεργοποιεί κατά την γέννα, την αμυγδαλή, μια ομάδα νευρώνων που αναλαμβάνει ενστικτώδεις λειτουργίες. Όταν η αμυγδαλή ενεργοποιηθεί, μένει ανοιχτή για πάντα. Βρίσκεται σε εγρήγορση και ενεργοποιεί αυτό που εμείς ονομάζουμε νοιάξιμο”. 

-Στην ίδια έρευνα με εθελοντές ένα ζευγάρι διαπιστώθηκε πως η αμυγδαλή του μπαμπά ήταν ‘ανοιχτή’ μόλις  ¼ σε σχέση με της μαμάς. Δηλαδή λιγότερο!

Όμως δεν έχουν όλες οικογένειες μαμά…

Το τέλος της έρευνας:

-Στη συνέχεια λοιπόν εξέτασαν gay ζευγάρια και συγκεκριμένα ζευγάρια αποτελούμενα από δύο μπαμπάδες. Αυτό που διαπιστώθηκε ήταν πως η αμυγδαλή ενεργοποιείται όπως ακριβώς και στις μαμάδες! Και όχι μόνο στους μπαμπάδες αλλά και σε όσους φροντίζουν ένα μωρό με αφοσίωση!!

Άρα δεν έχει σημασία αν είσαι η βιολογική μητέρα του μωρού. Δεν έχει καν σημασία να είσαι γυναίκα! Δεν έχει σημασία αν το έχεις υιοθετήσει, αν είσαι απλώς η νταντά του στο σπίτι ή η δασκάλα του στο σχολείο. Δεν έχει σημασία το φύλο αλλά ούτε και το πρόσωπο στο οποίο αφοσιώνεσαι ή φροντίζεις. Ακριβώς για αυτό το λόγο έχει επίσης διαπιστωθεί πως οι ιδιοκτήτες σκύλων, εκκρίνουν ακριβώς την ίδια ορμόνη! Την ωκυτοκίνη! Την ορμόνη της αγάπης…… Όλοι όσοι συμμετείχαν στην έρευνα επέλεγαν πόσο θα ασχοληθούν με το μωρό, το ήθελαν! Το λαχταρούσαν! Είτε λιγότερο είτε περισσότερο.

Μαγικό συμπέρασμα λοιπόν:

Η μητρότητα είναι επιλογή. Δεν φροντίζει μόνο μία μητέρα το παιδί της, ούτε λαμβάνει φροντίδα μόνο το παιδί. Μπορείς να φροντίζεις με πολύ αφοσίωση και αγάπη έναν σκύλο, ή έναν ηλικιωμένο άνθρωπο ή τον σύντροφό σου. Δεν είναι μόνο η εγκυμοσύνη που ενεργοποιεί την ωκυτοκίνη αλλά η ίδια μας η συναισθηματική κατάσταση.

Επιλέγουμε να αγαπάμε! 

Η μητρότητα είναι επιλογή!

Νιάκαρη Μαριαλένα – Ψυχοπαιδαγωγός / Παιδαγωγός Προσχολικής Ηλικίας              

Επικοινωνία με τον συντάκτη