Ταχυκαρδία, αρρυθμίες και όλα όσα αναρωτιέσαι για τους χτύπους της καρδιάς σου. Γράφει η Ιατρός Καρδιολόγος Κωνσταντίνα Βογιατζή.
Καμιά φορά νιώθω τη καρδιά μου να χτυπάει τόσο γρήγορα που νιώθω ότι θα βγει από το στήθος μου. Τι είναι αρρυθμία; Τι είναι ταχυκαρδία;
Οι ταχυκαρδίες μπορεί να είναι διαφόρων ειδών, να εμφανίζονται με καθόλου έως πολύ έντονα συμπτώματα και να αποτελούν εντελώς καλοήθεις ή εξαιρετικά επικίνδυνες για τη ζωή καταστάσεις.
Ταχυκαρδία, επισήμως, ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία η καρδιά χτυπάει με συχνότητα μεγαλύτερη από 100 παλμούς το λεπτό χωρίς να υπάρχει κάποιος εμφανής λόγος γι’ αυτό. Ας πούμε, όταν αθλούμαστε η καρδιά χτυπάει με πολύ περισσότερους παλμούς , ως και 160-180 ανά λεπτό, αλλά αυτό αποτελεί μια φυσιολογική προσαρμογή του οργανισμού στην άσκηση. Το ίδιο συμβαίνει και όταν έχουμε πυρετό. Ο οργανισμός βρίσκεται σε μία συνθήκη έντονης κυκλοφορίας και φλεγμονώδους αντίδρασης κατά την οποία η καρδιά, είναι απαραίτητο να χτυπάει πιο έντονα για να προλαβαίνει να στηρίζει τις απαιτήσεις του σώματος σε οξυγόνο. Μια ταχυκαρδία όμως που εμφανίζεται σε συνθήκες ηρεμίας, όταν βλέπουμε τηλεόραση ή όταν κοιμόμαστε δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αναμενόμενη ή φυσιολογική.
Πριν μας ανησυχήσει η αίσθηση ότι έχουμε ταχυκαρδία θα πρέπει να παρατηρήσουμε τα εξής:
1. Είναι όντως ταχυκαρδία;
Μπορεί να ακούγεται παράδοξο, αλλά οποιαδήποτε αίσθηση/ αντίληψη της καρδιάς μας έχουμε, τείνουμε να την ονομάσουμε ταχυκαρδία. Αν ακούω την καρδιά μου ή νιώθω την καρδιά μου να χτυπάει δυνατά ή νιώθω την καρδιά μου να χτυπάει στο λαιμό μου δεν σημαίνει απαραίτητα πως χτυπάει με πάνω απο 100 παλμούς το λεπτό. Όπως προαναφέρεται, η καρδιά μπορεί να χτυπάει με 75 παλμούς/ λεπτό αλλά να νιώθουμε τους παλμούς της έντονα. Αυτό δεν είναι ταχυκαρδία. Επίσης, για έναν άνθρωπο που συνήθως έχει περίπου 60 παλμούς το λεπτό, ακόμα και οι 90 παλμοί μπορεί να είναι δυσάρεστοι σαν αίσθηση αλλά συνεχίζουν να μην είναι ταχυκαρδία.
2. Τι έκανα ή τι συνέβη πριν με πιάσει η ταχυκαρδία;
Πριν με ανησυχήσει μια ταχυκαρδία ας πάρω λίγο ψύχραιμο χρόνο να σκεφτώ τι έκανα πριν απο 5-10 λεπτά. Μήπως κάπνισα? Μήπως έφαγα λίγο παραπάνω? Μήπως ήπια καφέ? Ή μήπως είδα ένα πολύ ασχημο όνειρο και ξύπνησα με ταχυκαρδία η οποία όσο περνάει η ώρα και ηρεμώ μου περνάει? Μήπως σηκώθηκα απότομα από το κρεβάτι? Μήπως φοβήθηκα για τη δουλειά μου, για την υγεία μου, γιατί χτύπησε το παιδί μου, γιατί είχε κενά αέρος στην πτήση μου?
Μήπως το μεσημέρι έφαγα λίγο παραπάνω ζυμαρικά με πικάντικη σάλτσα συνοδευόμενα από coca- cola και μετά επειδή φούσκωσα και έπρεπε να δουλέψω, ήπια ένα δυνατό καφέ και κάπνισα κι ένα τσιγάρο? Αν η απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση είναι «ναι», τότε ΝΑΙ, τώρα μπορεί να έχω μέχρι και 120-130 παλμούς (!!). Σ’ αυτή την περίπτωση βέβαια, δεν πρέπει να ανησυχήσω για την ταχυκαρδία μου,αλλά για τον τρόπο ζωής μου!
Αν κατόπιν αυτών η ταχυκαρδία είναι ακόμα εκεί και ακόμα αληθινή, αν όντως η καρδιά «τρέχει» με πολλούς σφυγμούς και αν έχω την αίσθηση ότι «θα βγει από το στήθος μου», τότε πιθανότατα θα πρέπει να συμβουλευτώ γιατρό. Συνοδά συμπτώματα όπως ζάλη, τάση για λιποθυμία, απώλεια αισθήσεων, πόνος στο στήθος, αδυναμία/ κόπωση, δυσκολία στην αναπνοή, θα πρέπει επίσης να με οδηγήσουν στο αναζητήσω ιατρική βοήθεια.
Κι επειδή κανείς γιατρός, όντας επιστήμονας, δεν πιστεύει τίποτα αν δεν δει αποδείξεις, καλό θα ήταν να πάω κάπου (ιατρείο, νοσοκομείο, κέντρο υγείας) που μπορούν να μου κάνουν Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) ή που τέλος πάντων μπορούν να μετρήσουν σωστά και ψύχραιμα τους παλμούς μου. Κι επειδή ακόμα και τότε, μπορεί αυτή η ταχυκαρδία να περάσει μέχρι να φτάσω, καλό θα ήταν να ακούσω τη συμβουλή του γιατρού μου και να βάλω αυτό που λέμε HOLTER ΡΥΘΜΟΥ. Πρόκειται για μια 24ωρη καταγραφή του καρδιογραφήματος που μπορεί να «συλλάβει» την ταχυκαρδία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό γίνεται με μία μικρή συσκευή, μικρότερη από Walkman/ i-pod, που εφαρμόζεται με καλώδια πάνω στο θώρακα και την κουβαλάμε για 24ωρες παντού, όπου κι αν πάμε, ό,τι κι αν κάνουμε.
(Αν η λέξη Walkman σας είναι οικεία, τότε είστε σε ηλικία που, εκτός από HOLTER, καλό είναι να κάνετε και Τεστ Κοπώσεως).
Η ίδια εξέταση είναι μέρος του ελέγχου και μιας πιθανής αρρυθμίας. Αρρυθμία και ταχυκαρδία δεν είναι το ίδιο πράγμα. Η αρρυθμία μπορεί να γίνεται αντιληπτή σαν ταχυπαλμία και μπορεί όντως να χαρακτηρίζεται από υψηλούς παλμούς, αλλά μπορεί και οι παλμοί να είναι αργοί και άρρυθμοι.
Αυτό που χαρακτηρίζει την Αρρυθμία είναι η έλλειψη κανονικότητας στους χτύπους της καρδιάς. Η καρδιά, φυσιολογικά, χτυπάει σαν ρολόι, ρυθμικά. Σαν το ρυθμό που έχει ένα μουσικό κομμάτι. Κάθε χτύπος ακολουθείται από τον επόμενο σε αναμενόμενο και πάντα σταθερό χρόνο. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, αλλά αντίθετα οι χτύποι έρχονται ακανόνιστα σε άνισα διαστήματα, τότε μιλάμε για αρρυθμία. Εννοείται πως υπάρχουν διάφορα είδη αρρυθμίας, άλλα αθώα και άλλα όχι και τόσο. Η αρρυθμία συνήθως χρειάζεται τον Καρδιολόγο της, ιδίως αν συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα (λιποθυμία, ζάλη, κόπωση/ αδυναμία, πόνος στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή). Η αρρυθμία καλό είναι να διαπιστώνεται, να ταυτοποιείται και να θεραπέυεται από ειδικό. Ακόμα και σε περίπτωση false alarm, ας αφήσουμε τον ειδικό να μας καθησυχάσει.
Προσοχή: αφού ο γιατρός μας, που εμπιστευόμαστε, μας καθησυχάσει σε σχέση με την ταχυκαρδία ή την αρρυθμία που νιώθουμε, τότε καλό είναι να αναζητήσουμε την αιτία τέτοιων συμπτωμάτων σε αίτια ψυχολογικής, αγχώδους ή φοβικής αιτιολογίας. Κανείς δεν αμφισβητεί οτι τέτοιου είδους συμπτώματα είναι ιδιαιτέρως ενοχλητικά και διαταράσσουν την καθημερινότητά μας, ασχέτως αν είναι οργανικής ή ψυχικής προελεύσεως, και πρέπει να αντιμετωπίζονται.
Μάθε περισσότερο στο Ζητήματα Καρδιάς.
Επικοινωνία με τον συντάκτη
