Αυτοκτονία και καραντίνα.
Η αύξηση των αυτοκτονιών και η συναισθηματική καταπίεση στις ημέρες της καραντίνας – γράφει η Ευτυχία Γανωτή – Κοινωνιολόγος, Εγκληματολόγος.
Κατά τους τελευταίους μήνες η εξάπλωση του κορονοϊού έχει επιφέρει σημαντικές ψυχολογικές επιπτώσεις ως απότοκο του επί μακρόν εγκλεισμού, της ραγδαίας αυξητικής πορείας που σημειώνει, της μοναξιάς, του άγχους, της ανεργίας και της ανέχειας. Τα δεδομένα που καταγράφονται σε χώρες όπου έχει εφαρμοστεί καραντίνα, ανησυχούν τους επιστήμονες στο χώρο της υγείας και της ψυχολογικής στήριξης.
Συχνά, η ψυχολογική πίεση που βιώνουν τα άτομα με τις ισχύουσες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες δεν είναι φανερό εξ’ αρχής πως θα οδηγήσουν σε αυτοκτονία ή θάνατο λόγω άλλων παθολογικών αιτιών. Ωστόσο, παράγοντες που επηρεάζουν το αποτέλεσμα μπορεί αρκετές φορές να μην είναι ορατοί από το περιβάλλον του ατόμου.
Η μέθοδος αυτοκτονίας που απαντάται ολοένα και πιο συχνά είναι αυτή του απαγχονισμού με ακόλουθη αυτή της πτώσης από ύψος. Οι μέθοδοι αυτές προτιμώνται από τα θύματα ως άμεσοι τρόποι πρόκλησης του θανάτου σε σύντομο χρόνο χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερος εξοπλισμός ή συγκεκριμένο περιβάλλον, καθώς ο αυτόχειρας μπορεί να διαπράξει την αυτοκτονία ακόμη και στο χώρο διαμονής του. Δυστυχώς ο απόηχος της υγειονομικής κρίσης που βιώνει η ανθρωπότητα παγκοσμίως, μπορεί να έχει μεγάλη διάρκεια σε χρόνο με σπουδαίο αντίκτυπο στην ψυχική υγεία των ατόμων, επιβεβαιώνοντας την αυτοχειρία ως πολυπαραγοντικό φαινόμενο.
Οι επιστήμονες στον τομέα της ψυχικής υγείας σύμφωνα και με ιστορικά στοιχεία αποδέχονται πως οι ευάλωτες ψυχικά ομάδες μπορούν να εκδηλώσουν στα πλαίσια του εγκλεισμού ακραίες ψυχοπαθολογικές και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές υπό τον μανδύα της αβεβαιότητας, του φόβου για τα μελλούμενα και άλλων ψυχοπιεστικών δεδομένων. Με δεδομένη την αύξηση των αυτοκτονιών στον ελλαδικό χώρο, αξίζει να σημειωθεί πως η τάση αυτή ενισχύεται από την προϋπάρχουσα οικονομική δοκιμασία, στην οποία είχαν υποβληθεί χιλιάδες άτομα και οικογένειες που προσπαθούσαν να ευημερήσουν.
Ωστόσο…
ο εγκλεισμός που επέβαλε η πανδημία τους εξουθένωσε οικονομικά και κοινωνικά, αρκετούς τους στιγμάτισε και για πολλούς ακόμη θα παραμείνει βαρύ φορτίο.
Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης
Σχετικά και με την προστασία των πολιτών, το κράτος οφείλει να εφαρμόσει στρατηγικές πρόληψης και πάταξης του φαινομένου που φαίνεται να έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις με διαφορετική ωστόσο μορφή καθώς πια οι επιστήμονες έχουν να αντιμετωπίσουν νέα δεδομένα όπως είναι η κοινωνική αποστασιοποίηση και η πρόκληση μαζικής ανεργίας, γεγονότα άγνωστα τόσο για τα μέλη των κοινωνιών, όσο και για τους ειδήμονες στο χώρο της υγείας.
Παρόλα αυτά, θα πρέπει να γίνει σαφές πως η κοινωνική απομόνωση αυτή καθ’ αυτήν, δεν μπορεί να θεωρηθεί σημαντικός παράγοντας αύξησης των αυτοκτονιών αν δεν συντρέχουν και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες.
Οι κρατικοί φορείς θα πρέπει να διαμορφώσουν ένα σχέδιο δράσης με πυλώνες στήριξης σε κοινωνικά και εργασιακά ζητήματα σε συνέχεια με την ψυχική και οικονομική στήριξη που προσφέρεται.
Ως επιστήμονες οφείλουμε να αναφέρουμε πως αυτό που κυριαρχεί στην εποχή μας είναι το αίσθημα αβεβαιότητας που διακρίνει τους πολίτες σε σχέση με το τι μέλλει γενέσθαι, ο φόβος και το πώς θα αντιμετωπιστεί η κατάσταση που όλοι βιώνουμε.
Θα πρέπει ο καθένας από μας να βρει δικλείδες οι οποίες θα τον βοηθήσουν να θωρακιστεί ψυχικά και συναισθηματικά μέσα από ότι «φορτίζει» τον καθένα. Μια βόλτα, η φιλοζωία, η μαγειρική, το διάβασμα, ακόμη και η μετατροπή των χόμπι σε επάγγελμα για την εξασφάλιση των προς τω ζην μπορούν να φανούν σημαντικοί αρωγοί για την αντιμετώπιση των δύσκολων αυτών καιρών. Επιπρόσθετα, η ψυχική θωράκιση μπορεί να επέλθει μέσω της αυτογνωσίας και της αυτοεκτίμησης του ατόμου και της αποδοχής πως το δύσκολο διάστημα που διανύουμε είναι παροδικό και η ζωή συνεχίζει να έχει την ίδια αξία.
Επιπλέον, η αναμόρφωση των κοινωνικών δομών, της παιδείας και της εργασίας θα πρέπει να θεωρείται επιτακτική με σκοπό την προστασία και την αποφυγή δημιουργίας αισθημάτων αβεβαιότητας που επιφέρουν αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Η ενημέρωση και η βοήθεια των πολιτών στις δύσκολες αυτές συνθήκες τόσο από πλευράς επιστημόνων αλλά και των ατόμων μεταξύ τους θα πρέπει να θεωρούνται ακρογωνιαίος λίθος για την πρόοδο και την αντιμετώπιση τέτοιων αυτοκαταστροφικών φαινομένων.
Επικοινωνία με τον συντάκτη
