Η αβεβαιότητα του κορονοϊού.
Με αφορμή το ξέσπασμα του COVID-19 που μπήκε τόσο απρόσμενα στις ζωές μας χωρίς να ρωτήσει κανέναν, είναι σημαντικό να δούμε τι άλλαξε.
Τι είναι αυτό που άγγιξε μέσα μας και μας αναστάτωσε τόσο πολύ.
Πως η αβεβαιότητα του κορονοϊού μας κατακλύζει με αυτόν τον τρόπο.
Καλούμαστε να μείνουμε σπίτι. Ν αντιμετωπίσουμε το φόβο για την υγεία μας, τα ερωτήματα μας, τις ανασφάλειες μας.
Αλλά και τις ανασφάλειες των άλλων σχετικά με το πώς θα τα βγάλουμε πέρα.
‘’Πώς θα αντέξω τόσο καιρό κλεισμένος;’’
‘’Πώς θα πληρώσω τους λογαριασμούς μου;’’
‘’Τι θα κάνω με τα παιδιά;’’
‘’Πότε θα δω ξανά τα αγαπημένα μου άτομα’’
‘’Τι θα γίνει αν κολλήσω τον ιό;’’
‘’Πώς να καθησυχάσω τους δικούς μου που ανησυχούν υπερβολικά;’’
Σίγουρα θα ακούσατε τον κ. Τσιόδρα να αναφέρει αρκετές φορές τη λέξη ‘’αβεβαιότητα’’.
Η αβεβαιότητα μας προκαλεί ανήσυχες σκέψεις, άγχος και αναστάτωση. Αυτές είναι συμπεριφορές που προκαλούνται όταν βρισκόμαστε σε κίνδυνο.
Το άγχος το έχουμε σαν κάτι πολύ αρνητικό στο μυαλό μας.
Όμως υπάρχει για να μας κινητοποιεί και να μας προετοιμάζει να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο. Άλλες φορές ένα κίνδυνο υπαρκτό και άλλες φορές, όχι.
Όταν όμως βιώνουμε το άγχος σε υπερβολικό βαθμό, τότε γίνεται δυσλειτουργικό για εμάς.
Η αβεβαιότητα του κορονοϊού: Γιατί τώρα τόση ανησυχία και ανασφάλεια;
Η εμφάνιση του κορονοϊού λοιπόν, προκάλεσε έντονο άγχος και ανησυχία σε πολλούς από εμάς.
Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι τα περισσότερα ερωτήματα που δημιουργεί να καταλήγουν σε μια αβεβαιότητα.
Δε γνωρίζουμε πώς και πότε θα μπορούμε να κυκλοφορούμε ξανά ξέγνοιαστοι, δε γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί ο ιός ούτε και πώς θα είναι η οικονομία μετά από αυτό.
Η αβεβαιότητα στο μυαλό μας μεταφράζεται ως κίνδυνος και έτσι προσπαθεί να κάνει τα πάντα ώστε να πιαστεί από κάτι που θα είναι σαφές και σίγουρο.
Προσπαθεί να ασκήσει έλεγχο.
Αυτό με τη σειρά του μας οδηγεί σε μεγαλύτερο άγχος, γιατί ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για κάτι.
Έτσι πολλές φορές που δεν καταφέρνουμε να ελέγξουμε κάποιο τομέα στη ζωή μας, αυτή η τάση για έλεγχο μπορεί να μετατοπιστεί σε κάτι άλλο, όπως για παράδειγμα στο φαγητό με το πραγματικό πρόβλημα όμως να παραμένει.
Το να αναζητούμε τον έλεγχο, προσπαθώντας για παράδειγμα να ενημερωθούμε για κάθε νέα είδηση σχετικά με τον ιό, μπορεί να μην αρκεί.
Ίσως μας προσφέρει μια προσωρινή ανακούφιση, ίσως και όχι.
Μας δίνει απλά κάτι να κάνουμε και μας κρατάει από το να αντιμετωπίσουμε τη δυσφορία που προκαλεί η αβεβαιότητα.
Η αβεβαιότητα του κορονοϊού: Τι άλλαξε πραγματικά;
Δεν συνειδητοποιούμε πως και πριν από όλα αυτά, η αβεβαιότητα υπήρχε έτσι κι αλλιώς στη ζωή μας.
Ένα και μοναδικό πράγμα είναι βέβαιο σε αυτό τον κόσμο.
Ξεγελιόμαστε όμως από την ψευδαίσθηση του ελέγχου.
Με την αμφισβήτηση αυτής της ψευδαίσθησης, η αβεβαιότητα του κορονοϊού έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ξεχνάμε ότι την πραγματικότητα, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το τι θα συμβεί το επόμενο λεπτό.
Δεν μπορούμε να πάρουμε αποφάσεις για τη ζωή μας που θα είναι χωρίς κανένα ρίσκο, ούτε να βρούμε την τέλεια λύση σε κάθε πρόβλημα μας.
Όλο αυτό μπορεί να φαίνεται τρομακτικό με φόντο την αβεβαιότητα του κορονοϊού.
Δε σημαίνει όμως ότι πρέπει να αφεθούμε στη μοίρα μας και να κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια περιμένοντας το τέλος.
Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι αρχικά να καλωσορίσουμε την αβεβαιότητα, να της ανοίξουμε την πόρτα και να συμβιβαστούμε με την ύπαρξη της.
Και φυσικά δε σημαίνει ότι σταματάμε να ελέγχουμε αυτά που μπορούμε, ό,τι έχει να κάνει με εμάς και το πρόγραμμά μας.
Παράλληλα όμως να υπάρχει στο μυαλό μας η ύπαρξη της αβεβαιότητας σε ό,τι κάνουμε, να ξέρουμε ότι είναι εκεί και να μην εθελοτυφλούμε.
Ο σκοπός δεν είναι να κάτσουμε να σκεφτούμε όλα τα πιθανά σενάρια και το τι θα κάνουμε αν γίνει το ένα ή το άλλο.
Ο σκοπός είναι να αλλάξουμε τις σκέψεις μας γύρω από αυτά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και να ζήσουμε στο εδώ και στο τώρα χωρίς να προσπαθούμε να προβλέψουμε τι θα γίνει μετά. Αυτό που έχουμε είναι το παρόν. Αν προκύψει όντως κάποιο πρόβλημα στο μέλλον, τότε θα δούμε πώς θα το αντιμετωπίσουμε.
Δε χρειάζεται να έχουμε τον απόλυτο έλεγχο για να νιώσουμε ασφαλείς και για να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Και αυτό καλό είναι να το αποδεχτούμε.
Επομένως, η εποχή του κορονοϊού είναι μια πολύ καλή αφορμή για να δουλέψουμε τη σχέση μας με την αβεβαιότητα και να αναλογιστούμε ποιο είναι το μάθημα που μας προσφέρει.
Γράφει η Ψυχολόγος Νάντια Σπαθοπούλου.
Επικοινωνία με τον συντάκτη
