Αυτό-συμπόνια: πως να την αποκτήσεις – Σοφία Βάσο

empathy

Αυτό-συμπόνια: τι είναι και πώς να την αποκτήσεις, γράφει η Σοφία Βάσο.

Από τα παιδικά, κιόλας, χρόνια όλοι μας μαθαίνουμε να συμπονούμε τους γύρω μας. Προσπαθούμε να καταλάβουμε πως και γιατί νιώθουν αυτά που νιώθουν. Όταν είσαι στα λεωφορείο πηγαίνοντας στην δουλεία σου και βλέπεις απέναντι σου έναν άνθρωπο δακρυσμένο, αναρωτιέσαι τι μπορεί να του έχει συμβεί και ίσως νιώσεις άσχημα που τον/την βλέπεις έτσι. Όταν βλέπεις κάποιον άνθρωπο να δέχεται προσβολές από κάποιον άλλο ίσως θυμώσεις και προσπαθήσεις να τον/την υπερασπιστείς. Όταν, λοιπόν, νιώθεις συμπόνια για τους άλλους, ουσιαστικά δέχεσαι ότι οι αποτυχίες, τα ελαττώματα και οι ατέλειες είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Γιατί, όμως, δυσκολεύεσαι να νιώσεις το ίδιο συναίσθημα και για τον εαυτό σου;

Η αυτό-συμπόνια είναι το να επιδεικνύεις τις ίδιες συμπεριφορές που έχεις απέναντι στους άλλους, όταν κι εσύ αντιμετωπίζεις μία δύσκολη περίοδο, αποτυχία ή εντοπίζεις κάτι που δεν σου αρέσει στον εαυτό σου. Αυτό-συμπόνια είναι να δείχνεις καλοσύνη απέναντι στον εαυτό σου και να είσαι ευγενικός/ή, υποστηρικτικός/ή και κατανοητικός/ή. Αντί να κρίνεις αυστηρά και σκληρά τον εαυτό σου για τα ελαττώματα που τυχόν έχεις, του δίνεις αγάπη, ζεστασιά και άνευ όρων αποδοχή. Με άλλα λόγια, αυτό-συμπόνια είναι να είσαι καλός απέναντι σου τόσο στις καλές όσο και στις κακές στιγμές, τόσο στις σωστές όσο και στις λάθος επιλογές.

Φυσικά, η αυτό-συμπόνια προσφέρει και άλλα ψυχολογικά οφέλη. Όσοι νιώθουν συμπόνια για τον εαυτό τους φαίνεται να έχουν καλύτερες κοινωνικές δεξιότητες, περισσότερη συναισθηματική νοημοσύνη, ευτυχία και γενικότερη ικανοποίηση από την ζωή. Επίσης, η αυτό-συμπόνια έχει συνδεθεί με χαμηλότερα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης, ντροπής και φόβου για αποτυχία. Τέλος, όταν έχεις συμπόνια για τον εαυτό σου είναι πιο πιθανό να συνάψεις υγιείς σχέσεις. Ο τρόπος που φέρεσαι στον εαυτό σου αντανακλά τον τρόπο που αφήνεις να σου φερθούν οι άλλοι. Έτσι, όταν είσαι πραγματικά συμπονετικός/ή και υποστηρικτικός/ή προς τον εαυτό σου, προσελκύεις υγιείς και ισορροπημένες σχέσεις.

Παρακάτω μπορείς να βρεις 3 ασκήσεις που θα σε βοηθήσουν να εφαρμόσεις αυτό-συμπόνια:

Πώς θα φερόσουν σε έναν φίλο;

  • Πρώτα, σκέψου τις φορές που ένας/μία φίλος/η σου ένιωσε άσχημα για τον εαυτό του/της ή υπέφερε με κάποιον τρόπο. Πώς ανταποκρίθηκες σε αυτή την περίπτωση; Γράψε σε ένα χαρτί τι κάνεις και λες συνήθως στους φίλους σου όταν περνάνε μία δύσκολη περίοδο.
  • Τώρα σκέψου τις φορές που εσύ νιώθεις άσχημα για τον εαυτό σου ή υποφέρεις. Πώς συμπεριφέρθηκες στον εαυτό σου εκείνες τις φορές; Γράψε σε ένα χαρτί τι κάνεις και λες συνήθως στον εαυτό σου όταν περνάς μία δύσκολη περίοδο.
  • Παρατήρησες κάποια διαφορά; Εάν ναι, αναρωτήσου γιατί. Ποιοι παράγοντες σε επηρέασαν ώστε να φερθείς διαφορετικά στον εαυτό σου και στους άλλους;
  • Γράψε σε ένα χαρτί πώς πιστεύεις ότι θα άλλαζαν τα πράγματα εάν συμπεριφερόσουν στον εαυτό σου με τον ίδιο τρόπο που συμπεριφέρεσαι στους φίλους σου όταν υποφέρουν.

Ανακαλύπτοντας την αυτό-συμπόνια μέσω της γραφής:

  • Όλοι έχουμε πράγματα τα οποία δεν μας αρέσουν στον εαυτό μας-κάτι που μας κάνει να ντρεπόμαστε, να νιώθουμε ανασφάλεια ή ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί. Είναι στοιχείο της ανθρώπινης φύσης να νιώθεις κάποιες φορές ατελής, ανεπαρκής ή ότι έχεις αποτύχει. Όταν βιώσεις κάποιο από αυτά τα συναισθήματα, σημείωσε σε ένα χαρτί τι ακριβώς νιώθεις, τι συνέβη και ένιωσες έτσι, τι ακριβώς σκέφτεσαι για τον εαυτό σου όταν νιώθεις έτσι. Μετά από αυτό, γράψε ένα γράμμα προς τον εαυτό σου. Σαν να το έγραφε κάποιος άλλος προς εσένα που θα σε αποδεχόταν ολοκληρωτικά, θα σου έδειχνε αγάπη και θα ήταν ευγενικός και συμπονετικός απέναντί σου. Αυτός ο άνθρωπος θα έβλεπε τόσο τις αδυναμίες σου όσο και τις δυνατότητές σου και θα ήθελε να σε βοηθήσει να αγαπήσεις τον εαυτό σου και να ενδυναμώσεις τα καλά σου στοιχεία.

Αλλάζοντας τον κριτικό εσωτερικό διάλογό σου:

  • Αυτή η άσκηση πρέπει να γίνεται συχνά μέσα στην εβδομάδα, ώστε να δημιουργήσει το έδαφος για την αλλαγή προς τον εαυτό. Αρχικά, πρέπει να εντοπίσεις πότε και γιατί γίνεσαι επικριτικός απέναντι στον εαυτό σου. Όταν νιώθεις άσχημα για κάτι σκέψου τι είπες στον εαυτό σου. Προσπάθησε να είσαι ακριβής και να σημειώσεις τον τόνο της εσωτερικής φωνής σου. Τι λέξεις και φράσεις χρησιμοποίησες; Τις είπες μαλακά ή αυστηρά;
  • Όταν εντοπίσεις όλα τα παραπάνω, προσπάθησε να μαλακώσεις την επικριτική εσωτερική φωνή σου. Με συμπονετικό τρόπο δώσε στον εαυτό σου την ευκαιρία να καταλάβει την διαφορά μεταξύ τους. Άρχισε να χρησιμοποιείς περισσότερο φιλικές και θετικές λέξεις που θα ενδυναμώνουν τα θετικά σου χαρακτηριστικά και θα σου δίνουν δύναμη να βελτιώσεις τα αρνητικά. Το πιο σημαντικό είναι να ξεκινήσεις να φέρεσαι όμορφα προς εσένα και τα συναισθήματα της πραγματικής ζεστασιάς και αποδοχής θα ακολουθήσουν.
Επικοινωνία με τον συντάκτη