Διατροφή & Κατάθλιψη: έχουν καμία σχέση; Μας απαντούν οι ειδικοί: Βασιλική Χύτα & Αγγελική Τζάνου
Αρχικά, τι είναι η κατάθλιψη;
Μέσα από αισθήσεις, συμπτώματα, διαγνωστικά κριτήρια αλλά και απλώς την παρατήρηση, το άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη. Κατάθλιψη συχνά λέμε εννοώντας την κατάσταση/περίοδο με κακή διάθεση, θλίψη, μελαγχολία. Σε αυτό το κείμενο, όταν λέμε κατάθλιψη όμως θα εννοούμε την κλινική κατάθλιψη. Δηλαδή, όταν κάποιος παρουσιάζει δυσκολία και εμπόδια όπως:
- Κακή και εύθραυστη διάθεση
- Μείωση ενδιαφέροντος για ασχολίες που απολάμβανε
- Ενοχικότητα και τύψεις
- Θυμός και επιθετικότητα
- Κακή σχέση με τον εαυτό
- Σκέψεις απαξιωτικές
- Πολύ αργό ρυθμό στις κινήσεις και χαμηλή ενεργητικότητα
- Δυσκολία στην συγκέντρωση
- Κενά μνήμης
- Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας
- Προβλήματα με ύπνο και διατροφή
Η κατάθλιψη πιο αναλυτικά, κάνει το άτομο να κλείνεται στον εαυτό του, να απομονώνεται και να σταματά τις συνηθισμένες κοινωνικές του δραστηριότητες, ο ύπνος διαταράσσεται, η όρεξη τροποποιείται, συνήθειες που ήταν ευχάριστες και ενδιαφέρουσες μοιάζουν πλέον αναίτιες και μάταιες. Δεν είναι σπάνια η γενική αυτή ματαιότητα, να οδηγούν τον ασθενή σε σκέψεις θανάτου και συχνά η ιδέα της αυτοκτονίας μπορεί να είναι έντονη στο μυαλό του. Σκέφτεται πως είναι άχρηστο ή/και αβοήθητο και η στάση που έχει προς τον εαυτό του είναι αρνητική, μέχρι και καταστροφική. Σε αυτά τα πλαίσια, βλέπει κανείς να σταματά να φροντίζεται. Δεν πλένεται, δεν ασχολείται με την εμφάνισή του, χαλά ο ύπνος του και δεν τρέφεται υγιεινά. Η αυτοφροντίδα (self-care) δεν είναι χαρακτηριστικό της κατάθλιψης. Στο άρθρο αυτό, διαλέξαμε να ασχοληθούμε με την διατροφή λοιπόν.
Τι συμβαίνει στη διατροφή ενός ατόμου με κατάθλιψη;
Έχει σημασία να παρατηρήσουμε ότι τα άτομα αυτά για αρκετό καιρό παραμελούν την αυτό-φροντίδα τους. Η αυτό- φροντίδα έχει να κάνει με συγκεκριμένες δράσεις και συμπεριφορές που κάνουμε καθημερινά και έχουν ως στόχο να υποστηρίξουν τόσο την ψυχική όσο και την σωματική μας υγεία. Περιλαμβάνει τη σωστή διατροφή, την τακτική φυσική δραστηριότητα, τον επαρκή ύπνο και πολλά ακόμη.
Ένα από τα σημεία λοιπόν που προκύπτουν κατά τα καταθλιπτικά επεισόδια και την κατάθλιψη είναι οι διαταραχές στην όρεξη. Συνήθως υπάρχει απώλεια της όρεξης και μείωση του βάρους ενώ σπανιότερα παρατηρείται αύξηση του βάρους. Το άτομο χάνει την διάθεση να φροντίσει την διατροφή του. Επιπλέον η απώλεια όρεξης το οδηγεί στο να καταναλώνει μικρότερα και σπανιότερα γεύματα κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία κάλυψης των καθημερινών του ενεργειακών αναγκών.
Μπορεί η διατροφή να βοηθήσει ή να αποτρέψει την κατάθλιψη;
Από έρευνες και μετα-αναλύσεις φαίνεται πως η διατροφή από μόνη της δεν μπορεί να αποτελέσει αιτιακό παράγοντα για την εμφάνιση κατάθλιψης. Ωστόσο οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι μια υγιεινή διατροφή συνδέεται με σημαντικά μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Μάλιστα πολλαπλές μελέτες καταλήγουν σε συσχέτιση μεταξύ μιας δίαιτας με υψηλή περιεκτικότητα σε εκλεπτυσμένα σάκχαρα και της επιδείνωσης των συμπτωμάτων των διαταραχών της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη.
Γίνεται επίσης λόγος συχνά για την συσχέτιση της σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που παράγεται κατά 95% στον γαστρεντερικό σωλήνα. Η σεροτονίνη βοηθά στη ρύθμιση του ύπνου και της όρεξης, της διάθεσης και στην αναστολή του πόνου. Δεδομένου ότι παράγεται ως επί τω πλείστον στον γαστρεντερικό σωλήνα είναι λογικό ότι οι λειτουργίες του πεπτικού μας συστήματος δεν βοηθούν μόνο να χωνέψουμε τρόφιμα, αλλά μπορούν επίσης να επηρεάσουν τα συναισθήματά και την διάθεση μας.
Επικοινωνία με τον συντάκτη
