Καταπίεση συναισθημάτων – Η ψυχολογία του ΜΗ: Μιχαέλα Σκλατινιώτη – Ψυχολόγος
Έλα μην κλαις, δεν είναι τίποτα
Μη στεναχωριέσαι θα σου περάσει
Μην ανησυχείς, όλα θα πάνε καλά
Σκούπισε τα δάκρια σου, δε χρειάζεται να το παίρνεις τόσο βαριά
Μην είσαι τόσο ευαίσθητη, πρέπει να σκληρύνεις λίγο για να αντέξεις τον κόσμο
Μην μην μην μην……. Τελικά πρέπει να σταματήσω να είμαι τόσο ευαίσθητη και να σκοτίζω τους γύρω μου. Ας κατεβάσω ρολά στα συναισθήματά μου κι όλα θα είναι καλύτερα.
Πόσες φορές άραγε έχεις ακούσει τις παραπάνω φράσεις όταν βρίσκεσαι σε μια δύσκολη συναισθηματική κατάσταση;
Αν το καλοσκεφτείς, το αυτί μας έχει συνηθίσει στο άκουσμα αυτών ακόμα από την βρεφική ηλικία. Κατά το πλείστον το πρόσωπο φροντίδας θα πει στο μωράκι που κλαίει επειδή θέλει να φάει ή κάτι το ενοχλεί, ‘έλα μην κλαις, σταμάτα’
Αυτή η τακτική συνεχίζεται αενάως μέχρι την ύστερη ενήλικη ζωή.
Ο συμπαραστάτης – συνομιλητής μας τη στιγμή που εμείς εκφράζουμε τη δυσκολία στα συναισθήματά μας μπορεί να έχει την καλύτερη πρόθεση να μας κατευνάσει, να μας ηρεμήσει και να μας υποστηρίξει για να μπορέσουμε να είμαστε καλύτερα συναισθηματικά.
Μήπως όμως… Η στήριξη, όσο καλή πρόθεση και να έχει, μέσω των παραπάνω φράσεων, το μόνο που καταφέρνει είναι να μας ακυρώνει εκείνη τη στιγμή το συναίσθημά μας, το βίωμά μας, την εμπειρία μας;
Να μας βάζει σε μια θέση να αισθανόμαστε άσχημα γι’αυτά που αισθανόμαστε;
Μήπως όλο αυτό μας οδηγεί σιγά σιγά με το πέρας των χρόνων να χτίζουμε ένα τοίχος απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό μας;
Να μας λέμε ‘μην αισθάνεσαι’ , ‘μην βιώνεις’ , ‘μην ζεις’…
Και εν τέλει όλη αυτή η διαδικασία καταπίεσης και ΜΗ εξωτερικεύσης των συναισθημάτων μας…
Πώς μας βοηθά να καταλάβουμε την ποιότητα, τον λόγο προέλευσης όσων αισθανόμαστε; Με ποιον τρόπο θα μας κάνει να αισθανούμε καλύτερα και να επιλύσουμε αυτά που μας δυσκολεύουν; Καταλήγουμε να μην μιλάμε ουσιαστικά, να κρυβόμαστε ακόμα και από τον ίδιο μας τον εαυτό, να λέμε ψέματα στον ίδιο μας τον εαυτό, να εθελοτυφλούμε.
Φανταστείτε πως είμαστε βόλτα σ’ ένα βουνό. Θέλουμε να πάρουμε ανάσα να εισπνεύσουμε καθαρό αέρα. Αντί ν’αφήνουμε ελεύθερο τον εαυτό μας να εισπνεύσει και να εκπνεύσει βαθιά ώστε να πάρει ενέργεια και να διώξει αρνητικές σκέψεις, τον αφήνουμε να συνεχίζει την καθημερινή ρηχή κι αθόρυβη αναπνοή του, για να μην τον ακούσει κανείς.
Τι χρειαζόμαστε όμως στην ουσία;
Ανθρώπους που να μπορούν να γίνουν ακροατές μας με πλήρως ανοιχτή την καρδιά τους. Να προσπαθήσουν να μπούν στη θέση μας, να δουν μέσα από τα δικά μας μάτια γεγονότα, καταστάσεις κι ανθρώπους. Να μας δηλώσουν απλώς τη συναισθηματική τους ύπαρξη στη ζωή μας, ότι θα είναι εκεί να περπατήσουμε μαζί στο δρόμο προς την απελεύθερωση των συναισθημάτων μας και την καλυτέρευση αυτών. Υποστηρικτές στη δημιουργία τρόπων και τακτικών που θα μας βοηθήσουν να είμαστε περισσότερο ήρεμοι, λειτουργικοί στην καθημερινότητά μας και αυθόρμητοι άνθρωποι. Χρειαζόμαστε ανθρώπους να μας ακούσουν ενεργά, χωρίς κριτική, χωρίς παρωπίδες. Μια αγκαλιά να προστατέψει αυτά που αισθανόμαστε και να μας δώσει τη δύναμη να τα περιεργαστούμε.
Γιατί το χρειαζόμαστε;
Η ελεύθερη βίωση και έκφραση αυτού που αισθανόμαστε μας καθοδηγεί να γνωρίσουμε καλύτερα:
- τι είναι αυτό που βιώνουμε,
- γιατί το βιώνουμε,
- ποια είναι η δική μας αντίδραση σε αυτό,
- ποιες είναι οι διαφορετικές εκφάνσεις που μπορεί να πάρει η αντίδρασή μας απέναντι σε αυτό
- πώς μπορούμε να μας βοηθήσουμε να αισθανθούμε καλύτερα.
Έτσι, δεν θα αισθανόμαστε καλά μόνο πρόσκαιρα. Όταν ακολουθούμε την τακτική της καταπίεσης, αλλά μακροπρόθεσμα, αφού την επόμενη φορά που θα λάβει χώρα μια αντίστοιχη εμπειρία θα είμαστε περισσότερο προετοιμασμένοι τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά να αντιμετωπίσουμε μια δύσκολη κατάσταση. Ταυτόχρονα, θα είμαστε και καταλλήλως εξασκημένοι κι ανθεκτικοί. Θα μπορούμε να περιεργαστούμε, να εξερευνήσουμε και να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε άλλη κατάσταση που μας φέρνει συναισθηματική φόρτωση.
Η καταπίεση των συναισθημάτων μπορεί να είναι μια άμεση λύση. Να μπορέσουμε εκείνη τη στιγμή να προσφέρουμε στον εαυτό μας μια άμεση ανακούφιση.
Μετά όμως τι;
Για πόσο θα καταπιεζόμαστε ξανά και ξανά; Μια λύση που προσφέρει ένα πιο μακρύ δρόμο προς την ανακούφιση. Μπορεί να είναι πιο δύσκολη και δυσβάσταχτη πολλές φορές. Όμως περνώντας μέσα από διάφορους σταθμούς γνωριμίας με τον εαυτό μας, η ανακούφιση θα είναι ουσιαστική και μόνιμη! Μόνο να κερδίσουμε έχουμε από αυτό το ταξίδι! Σε αυτή την περίπτωση έχει αξία τόσο η διαδρομή όσο και ο προορισμός. Μπορεί να είναι ένα ταξίδι με δυσκολίες πέρα από ευκολίες αλλά ο προορισμός θα σε ανταμείψει. Θα μπορείς να μείνεις σε αυτόν για πολύ περισσότερο καιρό και να απολαύσεις τις ομορφιές του.
Αισθανθείτε ελεύθεροι να αισθανθείτε και να εκφραστείτε. Πείτε ΜΗ σε ανθρώπους και καταστάσεις που έρχονται να σας μειώσουν το δικαίωμα στην βίωση αλλά όχι στο δικαίωμα του εαυτού σας να βιώσει και να ζήσει, αναπνέοντας βαθιά και φροντίζοντας τις αναγκές του!