Ψυχοθεραπεία. Γράφει η Αγγελική Τζάνου
Η ψυχοθεραπεία είναι πολύ παρεξηγημένη διαδικασία. Για κάποιους, λουτρό αποκάλυψης με αλήθειες και παιδικά τραύματα. Για κάποιους άλλους φιλοσοφικές και αόριστες συζητήσεις. Και για άλλους, φόβος και η αφορμή για μειωτικά σχόλια και επίδειξη ‘δεν έχω ανάγκη εγώ από αυτά’, ‘θα πάω σε ψυχολόγο και θα σκίσει τα πτυχία του’.
Αρχικά λοιπόν, στο άρθρο αυτό υπάρχει σαν ευχή, διαβάζοντάς το, να καταλήξεις στο γιατί είναι χρήσιμη η ψυχοθεραπεία, αλλά και με ποιους τρόπους. Όχι, δεν είναι ένα άρθρο για να σου αποδείξει πως έχεις ανάγκη να ξεκινήσεις σήμερα ψυχοθεραπεία αλλά έχει σαν στόχο να σου δείξει πως ακόμη και η σκέψη πως η ψυχοθεραπεία θα σε βοηθούσε με κάτι που σε δυσκολεύει, θέλει κουράγιο.
Παρακάτω, θα βρεις απαντήσεις σε 4 πολύ βασικές και, δυστυχώς, αναπάντητες ερωτήσεις που καθορίζουν την εικόνα που έχεις για την ψυχοθεραπεία.
Ψυχολόγος, ψυχοθεραπευτής, ψυχίατρος;
Ψυχολόγος
Ο ψυχολόγος έχει πτυχίο ψυχολογίας. Οι σπουδές του είχαν σαν αντικείμενο την ψυχολογία οπότε μελέτησε την ψυχική υπόσταση του ανθρώπου. Γιατί οι πολλοί έχουν επιρροή στους λίγους, με ποιον τρόπο μαθαίνουμε να μιλάμε, γιατί υπάρχει διαφορετικότητα στον πλανήτη, τι επίδραση έχει η φύση στον άνθρωπο, πως ο εγκέφαλος μας αντιλαμβάνεται τον γύρω χώρο και κόσμο, με ποιον τρόπο θα μπορούσαμε να προβλέψουμε μία συμπεριφορά. Πρόκεται για κοινωνικές, βιολογικές, νευρολογικές, φιλοσοφικές και στατιστικές γνώσεις γύρω από τον άνθρωπο. Πως νιώθει, μαθαίνει, εξελίσσεται, επιλέγει, φροντίζει την ζωή του. Μετά από αυτές τις σπουδές, οι γνώσεις είναι πολλές αλλά κυρίως γενικές αφού έχουν περισσότερο θεωρητικό και ακαδημαικό χαρακτήρα.
Ψυχοθεραπευτής
Ο ψυχοθεραπευτής είναι πτυχιούχος ψυχολογίας ή ψυχιατρικής. Επίσης, μπορεί να έχει εκπαιδευτεί ως σύμβουλος ψυχικής υγείας και έχει κάνει επιπλέον εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία. Έχει επιλέξει μία ψυχοθεραπευτική προσέγγιση και έχει εκπαιδευτεί σε αυτή. Οι προσεγγίσεις είναι πολλές κ αι σίγουρα έχεις ακούσει την ψυχανάλυση, την συστημική θεραπεία, την γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία και άλλες. Η εκπαίδευση είναι χρόνια (το λιγότερο 3 χρόνια) και μοιάζει με μεταπτυχιακό αλλά δεν έχει μόνο θεωρητική δουλειά, έχει και πολύ βιωματική. Για να γίνει κάποιος ψυχοθεραπευτής, έχει κάνει προσωπική δουλειά με τον εαυτό του εκτός από το διάβασμα και την μελέτη του. Μπορεί να κάνει συνεδρίες και έχει και εποπτεία. Η εποπτεία και η ψυχοθεραπεία είναι μία σταθερή συντροφιά και φροντίδα για τον ψυχοθεραπευτή. Εκεί παίρνει και εκείνος βοήθεια και στήριξη για να είναι συνεπής και ουσιαστικός στη δουλειά του.
Ψυχίατρος
Ο ψυχίατρος έχει σπουδάσει ιατρική και η ειδίκευσή του είναι η ψυχιατρική. Ξέρει την ψυχική διάσταση της κακής κατάστασης ενός ατόμου. Και η βασική θεραπεία που προσφέρει είναι η φαρμακευτική. Ναι, ο ψυχίατρος δίνει φάρμακα. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως είναι για πάντα ή πως αν τα πάρεις μία φορά θα εθιστείς σε αυτά. Άγχος και κατάθλιψη που εμποδίζουν να πας στη δουλειά σου. Ένα πένθος που σε κρατά μακριά από την ζωή που είχες. Επαναλαμβανόμενες σκέψεις που δεν σου επιτρέπουν να τραφείς σωστά. Αυτά, είναι μόλις λίγα από όσα κρίνονται ψυχιατρικής εκτίμησης και στήριξης. Είναι αρκετοί οι ψυχίατροι πλέον που έχουν και ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση οπότε στο ιατρείο τους κανείς δεν θα βρει βοήθεια μόνο μέσω φαρμακευτικής αγωγής.
Γιατί είναι τόσο ακριβή η ψυχοθεραπεία;
Η ψυχοθεραπεία, δεν είναι κάτι χειροπιαστό, δεν είναι κάτι απτό. Για αυτόν τον λόγο δεν είναι εύκολο να κοστολογήσει κανείς την ψυχοθεραπεία. Κάθε συνεδρία έχει τιμή που μπορεί να ξεκινήσει από περίπου 20-30 ευρώ (κυρίως είναι άτομα που εκπαιδεύονται σε κάποια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση και έχουν και εποπτεία οπότε είναι απολύτως ασφαλής διαδικασία). Το αντίτιμο σε κάθε υπηρεσία ψυχικής υποστήριξης έχει και θεραπευτική αξία. Δίνεται χρόνος και χώρος από τον θεραπευτή τόσο στο θεραπευτικό δωμάτιο, όσο και στην υπόλοιπη ημέρα του για εσένα. Χρειάζεται να σε φροντίσει και για αυτό θα έχει εποπτεία, εκπαίδευση, μελέτη και χρειάζεται να φροντιστεί για να είσαι εσύ το επίκεντρο της συνεδρίας και όχι δικά του ζητήματα.
Γιατί κρατάει τόσο καιρό η ψυχοθεραπεία;
Υπάρχουν σύντομες αλλά και πιο μακριές σε διάρκεια ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Συνήθως, πάμε στις σύντομες όταν κάτι μας απασχολεί πάρα πολύ άμεσα και ψάχνουμε μία γρήγορη ανακούφιση. Εκεί, μπορεί να μας βοηθήσει ακόμη και η συμβουλευτική. Στη συμβουλευτική υπάρχει πιο καθοδηγητικός χαρακτήρας και είναι πολύ σύντομης διάρκειας. Εκεί, μπορείς να βρεις που θα βρεις τις απαντήσεις και να συνδέσεις περιστατικά που σε ταλαιπωρούν με την υπόλοιπη ζωή σου. Στόχος είναι να καταλάβεις καλύτερα τι πάει στραβά. Μπορείς να καταλάβεις αλλά δεν θα μπορείς να βρεις υποστήριξη στη διαχείριση και την θεραπεία του προβλήματος. Για κάτι τέτοιο χρειάζεται ψυχοθεραπεία. Στην ψυχοθεραπεία, καλείσαι να βρεις τις διαδρομές που σε έφεραν στο εδώ και τώρα μέσα από την παρατήρηση του εαυτού σου, των επιλογών σου, της ζωής σου. Όσο πιο αναλυτικά και βαθιά θέλεις να δουλέψεις μία δυσκολία σου, τόσο περισσότερο καιρό θα πάρει η διαδικασία της ψυχοθεραπείας. Με τον τρόπο αυτό, θα είναι και ασφαλές να πεις πως δεν θα συναντάς ξανά και ξανά το ίδιο πρόβλημα στην ζωή σου αλλά θα το διαχειριστείς από την δημιουργία του.
Πως θα καταλάβω αν όντως γίνεται δουλειά στις συνεδρίες ή αν έχω πέσει σε κακό επαγγελματία;
Η ψυχοθεραπεία είναι επώδυνη, όχι πάντα αλλά αρκετές συνεδρίες είναι. Και αυτό συμβαίνει γιατί έρχεται κανείς αντιμέτωπος με τα δύσκολα κομμάτια του εαυτού του και της ζωής του. Για αυτό και θέλει χρόνο, φροντίδα, υποστήριξη, συντροφιά και εμπιστοσύνη. Αν όμως η ψυχοθεραπεία σου επιμένει σε πιο ανάλαφρα πράγματα και ενώ εσύ ανησυχείς για τα δύσκολα, δεν υπάρχει παρέμβαση σε αυτή, ίσως δεν έχει γίνει ένα ουσιαστικό ταίριασμα στην θεραπευτική σχέση. Συζήτησέ το στην επόμενη συνεδρία σου και αν πάλι δεν αλλάζει η κατάσταση, μπορείς πάντα να αλλάξεις την στάση και την υπόστασή σου σε αυτή.
Επικοινωνία με τον συντάκτη
