Υποτίμηση: Κανείς δεν μπορεί να σε υποτιμήσει χωρίς την συγκατάθεση σου – της Κέλλυς Σεφέρου – Ψυχολόγος.
Σε αυτό το κείμενο θα μάθεις πως θα μετατρέψεις την υποτίμηση των άλλων σε προσωπική δύναμη και θάρρος!
Πως όταν κάποιος σε μειώνει, σε υποτιμά, σε προσβάλλει και σε παραμερίζει, μπορεί ταυτόχρονα να σε κάνει ισχυρότερο και πιο αποτελεσματικό ως άνθρωπο;
Ίσως δεν είμαι ο καταλληλότερος άνθρωπος για να μιλήσω για την προσβολή και την υποτίμηση, καθώς αποτελεί ένα ζήτημα που όχι μόνο δεν με βρίσκει αδιάφορη, αλλά αντιθέτως με πορώνει. Κυριολεκτικά. Για την ακρίβεια με εκστασιάζει και μάλιστα από πολύ μικρή ηλικία. Μη με ρωτήσεις το γιατί, θα έλεγα πως έτσι είμαι. Γι’ αυτό και θεωρώ την ευγένεια την πιο σπουδαία αρετή στον πλανήτη. Συν της άλλης, σπανίζει οπότε η αντίληψή μου επιβεβαιώνεται και στην πράξη.
Έχω βιώσει και εγώ που λες υποτίμηση ανά τα χρόνια.
Πολλές φορές μάλιστα και με το ‘γάντι’, σε στιγμές που ποτέ κανένας δεν το κατάλαβε, ούτε και αντέδρασε. Δεν θυμάμαι το πότε, το γιατί και το ποιος, θυμάμαι όμως το δυσάρεστο συναίσθημα. Θυμάμαι και έχω πάντα κατά νου πως η οποιαδήποτε μορφή προσβολής θα αποτελεί για εμένα ανεξαρτήτως συνθηκών και περιστάσεων, ένα ‘καύσιμο’ και ένα κίνητρο. Χρωστάω λοιπόν απεριόριστη ευγνωμοσύνη και αμέτρητα ‘ευχαριστώ’ σε όσους κατά καιρούς προσπάθησαν να παίξουν με την αυτοεκτίμηση μου και ενημερώνω πως δεν τα κατάφεραν.
«Οι προσβλητικοί παρακαλείστε να σιωπάτε»
Για να μπορέσουν οι ευγενικές ψυχές αυτού του πλανήτη να επιβιώσουν, θα χρειαστεί οι αγαπημένοι μας ‘προσβλητικοί’ να απομακρύνουν την τοξική αλληλεπίδραση τους με εμάς και για όσους το αντέχουν, θα σας συστήναμε να σιωπάτε αντί να μιλάτε. Ιδιαιτέρως τις στιγμές που δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε τον εαυτό σας. Η σιωπή στα αλήθεια θα σας βοηθήσει, ή τουλάχιστον εμάς.
Σε άλλα νέα, τα πιο δικά μας, υπάρχει λύση και για εμάς τους πιο ‘εντάξει’ αυτού του κόσμου.
Πως θα μπορέσουμε λοιπόν να μετατρέψουμε την υποτίμηση των άλλων σε εσωτερική δύναμη, ενέργεια, παρακίνηση, θάρρος και πίστη στον εαυτό μας;
Η διαδικασία αποτελείται από δυο στάδια
Στάδιο 1ο – Αναγνωρίζω την υποτίμηση
Το πρώτο στάδιο είναι να καταλάβουμε πολύ καλά, το πότε και το γιατί κάποιοι άνθρωποι αρέσκονται στο να υποτιμούν τους άλλους.
Έχε υπόψιν σου σε αυτό το σημείο πως με τα γυαλιά που βλέπουμε τον εαυτό μας, με τα ίδια γυαλιά βλέπουμε και τον κόσμο. Για να ξέρουμε λοιπόν πως να υποτιμήσουμε κάποιον (γιατί θέλει τέχνη και αυτό) πρέπει οι ίδιοι να το έχουμε πρώτα βιώσει. Όσοι υποτιμούν λοιπόν είναι άνθρωποι οι οποίοι έχουν ζήσει ένα χάος μειονεξίας μέσα τους. Έχουν ένα ατελείωτο συναίσθημα ‘’αδυναμίας’’, ένα αίσθημα ‘’μετριότητας’’ και ταυτόχρονα συνήθως το αίσθημα του ανικανοποίητου. Πως το ξέρουμε αυτό; Το επιβεβαιώνουν οι έρευνες.
Πιο συγκεκριμένα…
ο Dr. John F. O’ Mahony (1984) κατέγραψε πάνω από 100 έρευνες που αποδεικνύουν ότι διαμορφώνουμε γνώμες για τους άλλους ανάλογα με το πως διαμορφώνουμε γνώμη για τον εαυτό μας. Χαρακτηρίζουμε δηλαδή τους ανθρώπους με ιδιότητες που έχουμε ζήσει εμείς οι ίδιοι, γι’αυτό και τις αναγνωρίζουμε και στους άλλους.
Όταν λοιπόν ακούμε έναν άνθρωπο να λέει για εμάς φράσεις του τύπου:
«Δεν κάνεις τίποτα σωστά»
«Δεν ξέρεις την τύφλα σου»
«Είσαι ανίκανη»
«Άχρηστη»
«Πόσο βλάκας πρέπει να είσαι για να το κάνεις έτσι αυτό»
..να ξέρεις ότι αυτές τις κουβέντες, αυτοί οι άνθρωποι τις έχουν πει πρώτα στον εαυτό τους.
Είναι οι σκέψεις που έχουν ζήσει πρώτα οι ίδιοι για αυτούς.
Κάθε χαρακτηρισμός προς εσένα είναι μια ένδειξη του τι σχέση έχει ο ‘άλλος’ με τον εαυτό του.
Αν λοιπόν κάποιος προσπαθήσει ή προσπαθεί στο παρόν να σε μειώσει, τότε το κάνει εξαιτίας της μειονεξίας που αισθάνεται ο ίδιος με τον εαυτό του. Με αυτόν τον τρόπο, προσπαθεί να νιώσει δυνατός, με το να ‘’κατεβάσει’’ δηλαδή και να υποτιμήσει εσένα. Σε είπε για παράδειγμα κάποιος ‘’μέτριο’’; Τότε κατά πάσα πιθανότητα το έκανε για να αισθανθεί ο ίδιος λιγότερο ‘’μέτριος’’. Σε υποτίμησε; Τότε και πάλι εδώ το έκανε για να αισθανθεί ο ίδιος λιγότερο κατώτερος από εσένα ή από τους γύρω του.
Μπορεί άμεσα να αλλάξει η συμπεριφορά ενός τέτοιου ανθρώπου;
Η απάντηση είναι πως όχι. Δεν μπορεί γιατί επιβάλλεται πρώτα να αλλάξει η σχέση του με τον εαυτό του. Μη περιμένεις λοιπόν κανέναν να αλλάξει στάση άμεσα, αν έχει την διάθεση να σε υποτιμήσει. Αντιθέτως, το μόνο που αξίζει και επιβάλλεται να κάνεις από μεριάς σου, είναι απλά να επικεντρωθείς στη δική σου αντίδραση και συνολική στάση!
Στάδιο 2ο – Διαχειρίζομαι την υποτίμηση
Προσπάθησε να διαχειριστείς την υποτιμητική συμπεριφορά. Εδώ θα χρειαστεί ειλικρινά να μην πάρεις τίποτα προσωπικά, διότι όπως είπαμε δεν έχει να κάνει με εσένα το όλο ζήτημα. Εκτός, κι αν προϋπάρχει κάπου ένα δικό σου φταίξιμο. Σε δεύτερη φάση, να θυμάσαι πάντα ότι το είδος της υποτίμησης δείχνει το είδος των προσωπικών δυσκολιών εκείνου που επιλέγει να σε υποτιμήσει και τελικά να σε μειώσει.
Τι θα έλεγες όμως αν στο εξής επέλεγες να νιώθεις συμπόνια για έναν τέτοιο άνθρωπο;
Τι θα έλεγες να σταματούσες να υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου όλες εκείνες τις φορές που η υποτίμηση έτυχε να βρει ανταπόκριση στο δικό σου πρόσωπο;
Συν της άλλης, μη ξεχνάς πως καμία νίκη δεν κερδίζεται με έναν τέτοιο άνθρωπο, πόσο μάλλον αν προσπαθήσεις να του δείξεις ότι υπερέχεις από εκείνον, μιας και το πιο πιθανό θα είναι να ακολουθήσει από μεριάς του μια δεύτερη, χειρότερη υποτίμηση.
Η λύση βρίσκεται στα δικά σου χέρια
Ο καλύτερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος να ακυρώσεις την υποτίμηση, είναι να βρεις εσύ κάτι καλό να πεις για αυτόν που σου μιλάει κατά αυτόν τον τρόπο. Γιατί σημασία δεν έχει τι λένε οι άλλοι για εσένα, αλλά τι πιστεύεις εσύ για τον εαυτό σου. Άν η εσωτερική σου δύναμη λοιπόν υπερνικά την οποιαδήποτε υποτίμηση, τότε η κάθε προσβολή θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως ένα δώρο εκκίνησης για σένα. Και αυτή αν θες είναι η πιο όμορφη ‘εκδίκηση’ που θα μπορούσες ποτέ να πάρεις.